گروه بینالملل مشرق - از بین گروه های مسلح در شبه جزيرة سيناء در مصر گروهک تروریستی «انصار بیت المقدس» پس از انقلاب 25 ژانویه مصر اعلام حضور کرد و اقدامات تروریستی خود را گسترش داد. دولت مصر برای مقابله با این گروه و دیگر گروهک های تروریستی موجود در دو استان سینای شمالی و سینای جنوبی با رژیم صهیونیستی همکاری می کند. این گروه های دامنه فعالیت های تروریستی خود را به دو استان منطقه سینا محدود نکرده و استراتژی خود را تغییر داده و ناامنی را به داخل دیگر استانهای مصر نیز کشانده است.
در این نوشتار سعی شده است به چگونگی شکل گیری این گروه و شرایطی که منجر شده است که درگیری شدیدی بین این گروه و دستگاه اطلاعاتی و امنیتی دولت مصر رخ دهد- از زمان کناررفتن رئيس جمهور اسبق مصر حسني مبارك تا زمان عزل محمد مرسى و نیز پس از روی کارآمدن عدلی منصور رئیس جمهور موقت مصر از طریق کودتای نظامی به فرماندهی عبد الفتاح السيسي وزیر دفاع مصر- اشاره شود.
همچنین تلاش بر آن است که به واکاوی ریشه ها و شرایط تاسیس گروهک تروریستی انصار بیت المقدس بعد از انقلاب در مصر و همچنین ارتباطات این گروهک با اخوان المسلمین، سازمان تروریستی القاعده، حماس و گروهک دولت اسلامی در عراق و شام موسوم به داعش پرداخته و نیز به اقدامات تروریستی که این گروهک بر عهده گرفته است نیز اشاره شود.
جماعت اسلامي مصر اقدامات خشونت آمیز خود را در اواخر دهه نود قرن گذشته کنار گذاشت، این در حالی بود که گروهک انصار بيت المقدس پس از انقلاب ژانویه 2011 زمانی که فلسطینی های مسلح به جماعت التوحيد والجهاد در سيناء پیوستند، به کمک یکدیگر «أنصار بيت المقدس» را تشکیل دادند. اعضای انصار بيت المقدس در شبه جزيره سيناء در داخل غارهایی در کوه الحلال در وسط سيناء پناهنده شده اند، منطقه ای که بر اساس پیمان کمپ دیوید نیروهای ارتش مصری موظف به تأمین امنیت آن هستند.
• تغییر راهبرد
تغییر اساسی در دیدگاه اعضای انصار بیت المقدس زمانی بود که 16 نظامی مصری در 15 آگوست سال 2012 کشته شدند. بیانیه های این گروهها در دوری جستن از این حادثه نتوانست فرماندهان نظامی را قانع به دست نداشتن آنها در عملیات در ماه مبارک رمضان نماید و خشم عمومی ملت مصر را آرام کند. واکنش طبیعی نیروهای مسلح مصر به حادثه رفح آغاز عملیات عقاب با هدف خشک کردن منابع تروریسم در سینا بود، این موضوع باب درگیری های مستمر بین عناصر امنیتی با عناصر گروههای جهادی در شبه جزیره سینا را آغاز کرد.
با آغاز این عملیاتها، تکفیر ارتش مصر به عنوان ارتش طاغوت که از یهودیان حمایت می کند، توسط گروه های سلفی و تکفیری آغاز شد. البته دولت اخوان المسلمین خیلی زود متقاعد شد که با تعامل محرمانه ای که با این گروههای جهادی داشته باشد، اوضاع را مدیریت کند.
یک منبع سابق جهادی اعلام کرد که محمد مرسی رئیس جمهور سابق به دستور خیرت الشاطر معاون رهبر اخوان المسلمین از اختیارات خود به عنوان فرمانده نیروهای مسلح استفاده کرده و دستور توقف عملیات عقاب را صادر کرد، در مقابل عناصر جهادی نیز تعهد دادند که این دولت را با آمریکایی ها به سختی نیندازند. بویژه اینکه توافقنامه های آشتی با غزه به امضا رسیده و همین موضوع به آرامش در جبهه سینا در ماههای آتی منجر می شد که برکناری مرسی در سوم ژولای این روند را متوقف کرد.
خط استراتژیک انصار بيت المقدس در ابتدا این چنین بود که متعهد بودند در مقابل طرف مصري یا فلسطيني سلاح نکشند و وارد درگیری یا نزاع سیاسی نشوند و این موارد را در پیام ها و بیانیه های خود که با همیاری سلفیت جهادی در غزه تحت فشارهای حکومت حماس صادر می کردند، ابراز می داشتند.
ولی به یکباره تغییر راهبرد داده و شروع کردند در بیانیه های خود ارتش و پلیس را تکفیر کردند، و این در همان زمان تظاهرات مردم مصر در ماه مبارک رمضان بود که کشته های ریادی برجای گذاشت. این اولین تغییر راهبرد انصار بیت المقدس از یک سازمان سلفی جهادی مسلح شورشی به یک سازمان تروریستی بود که مسئولیت ترور نافرجام وزیر کشور مصر را هم برعهده گرفت.
تفاوت قائل شدن بین یک سازمان مسلح شورشی با یک سازمان تروریستی، نه برای این است که به مدح اولی و ذم دومی بپردازیم بلکه برای تفکیک جهت فهم بهتر حوزه های فعالیت آنهاست. چه اینکه قاچاق سلاح و مواد مخدر که دو شغل اصلی اعضای سازمانهای مسلح شورشی در مناطق سینا و مناطق مرزی دیگر است، عنوان تروریسم بر آن صدق نمی کند.
• شروع فعالیت
مراحل آغازین فعالیت «انصار بیت المقدس» به سال ۲۰۱۱ باز میگردد، که در آن سال برخی از اعضای انصار بیت المقدس در گروه تکفیری دیگری به نام «الجهاد و التوحید» فعالیت خود را در شبه جزیره سینا شروع کردند. به نظر میرسد که این دو گروه تا حد زیادی تحت تاثیر تشکیلات القاعده در عراق و رهبر مقتول آن، ابو مصعب الزرقاوی قرار داشتهاند.
این گروه در دسامبر ۲۰۱۳ میلادی با پخش یک فایل صوتی، که شامل بخشی از سخنرانی الزرقاوی است و نیز بیانیهای متعلق به سخنگوی کنونی «دولت اسلامی عراق»، ابو محمد العدنانی الشامی، از مردم مصر خواسته است تا در برابر ارتش این کشور دست به اسلحه ببرند. گر چه با توجه به پیچیدگیهای منطقه سینا و تداخل فعالیتهای جهادی بین شبه جزیره مصر و نوار غزه امکان تشخیص دقیق زمان تأسیس این گروه مشکل است؛ ولی می توان گفت این جریان بعد از انقلاب 25 ژانویه وارد فضای امنیتی این کشور شد.
با وجود پیچیدگیهای موجود، نشانه هایی وجود دارد که بتوان هویت این گروه و ارتباطات فعلی و احتمالی آن با دیگر گروهها را مشخص کرد. برخی از تحلیلگران امنیتی اعلام میکنند که انصار بیت المقدس یک جریان فلسطینی الاصل است که از ابتدا تحت عنوان "مجلس شورای مجاهدان اطراف بیت المقدس" تشکیل شده و فعالیت کرده است.
اولین ظهور علنی انصار بیت المقدس در تاریخ 25 ژولای سال 2012 بود. تا اواخر سپتامبر گفتمان این سازمان و عملیاتهای آن مبتنی بر اقدامات ضداسرائیلی بود و وارد درگیریهای سیاسی که بعد از 25 ژانویه درمصر ایجاد شد، نشده بود. با وجود تلاشهای گروههای سلفی جهادی در عرض اندام در سینا بعد از تظاهرات روز جمعه مشروعیت در تاریخ 19 نوامبر سال 2011 این گروه ترجیح داده بود که خود را از درگیری ها بین گروههای اسلامی و نیروهای مدنی دور نگه دارد. دیدگاه آنها مبتنی بر این بود که تمامی طرفهای موجود در عرصه سیاسی مصر کافر هستند، چرا که به روند دموکراتیک و حاکمیت صندوقهای رأی پناه بردهاند و مشروعیت الهی را نمیپذیرد. آنها اعتقاد داشتند تمرکز این گروهها باید بر آزادی بیت المقدس باشند.
این گروه البته از تکفیر جامعه مصر خودداری کرد و حتی دستگاههای دولتی یا جریانهای سیاسی را نیز به صورت کامل تکفیر نکرد، بلکه مفهوم کفر در نزد این گروه بیشتر نزدیک به کفر عام و نه کفر خاص بود. این دیدگاه از لحاظ فقهی بیشتر از گروههای تکفیری معروف، به دیدگاههای سلفی جهادی نزدیک بود که در اندیشههای ابن تیمیه و سید قطب وجود داشت.
• رهبران انصار بیت المقدس
1.هشام السعیدنی
آن دسته از تحلیلگران امنیتی که میگویند انصار بیت المقدس یک جریان فلسطینی الاصل است معتقدند این جماعت به دست فردی به نام هشام السعیدنی ملقب به ابو الولید المقدسی از اردوگاه البریج در غزه تأسیس شد. وی متولد سال 1969 از پدری فلسطینی و مادری مصری بود. السعیدنی یکی از فرماندهان سلفی و جهادی در غزه بود که به نام جماعت توحید و جهاد معروف است. "مجلس شورای مجاهدان در اطراف بیتالمقدس" که نام دیگر انصار بیتالمقدس بود از این جماعت ایجاد شده است.
ابو محمد المقدسی از رهبران جماعت توحید و جهاد در نوار غزه بعد از درگیری با حماس معروف شد که در پی این درگیریها وی به اردن گریخت، اما در آنجا بازداشت شد. وی بعد از بازداشت در اردن اقدام به بازبینی دیدگاه های خود کرد و به این نتیجه رسید که مرحله کنونی که بویژه مقامات محلی در غزه یا در مصر از جریان های اسلامی هستند، باید رویکرد تکفیر آنها متوقف شود. وی بر ضرورت انحصار جهاد علیه اسرائیل تاکید کرد. این تغییر دیدگاه، در میان جهادگرایان و تکفیری ها جنجال زیادی ایجاد کرد.
2.احمد سلامه مبروك
بر اساس تحقیقات و گزارشهایی که تامر الفرجانى معاون بخش امنیت ملی مصر از اعضای جماعت انصار بيت المقدس به عمل آورده است مشخص شد رهبر فعلی این گروهک تروریستی احمد سلامه مبروك است که در جریان «بازگشت کنندگان از آلبانی» محکوم به حبس ابد شده بود. مبروک پس از به قدرت رسیدن محمد مرسى مشمول عفو ریاست جمهوری شد و پس از آن بود که تحت اشراف ايمن الظواهرى رهبر القاعده تعلیمات جدیدی کسب کرد.
احمد سلامه مبروك
این گزارش اشاره میکند که مبروک از اینکه به عنوان امام و مفتى سازمان الجهاد در مصر باشد طفره رفته است و هدفش از تشکیل انصار بيت المقدس انتقام گیری شخصى از دستگاه امنیتی مصر بوده است؛ خصوصاً بعد از آنکه دستگاه امنیتی مصر وی را در قضیه آذربايجان در سال 1998 –قبل از اتمام محاکمه قضیه «بازگشت کنندگان از آلبانی»- دستگیر و برای حدود یک سال زندانی کرده بود.
مبروک پس از آزادی که با عفو ریاست جمهوری محمد مرسی، برخی از گروه های سلفی از جمله سازمان «توحيد و جهاد»، «كتائب الفرقان» و «الرايات السوداء» را گرد هم آورد و با هدف تشکیل یک گروهک تروریستی به نام «انصار بيت المقدس» عملیاتهای تروریستی را در داخل مصر شروع کرد. اشاره می کند که نیروهای امنیتی مصر چندین بار برای دستگیری وی در روستای «المتانيا» مراجعه کردهاند ولی هنوز وی را دستگیر نکردهاند.
3.شادى المنيعى
اشخاص وابسته به «انصار بيت المقدس» که در روستای القصاصين واقع در مسیر صحرایی اسماعيليه-قاهره دستگیر شدند مطالب جالبی را نزد نیروهای امنیتی مصر اعترافات کردهاند. بر اساس گزارشهای مسئولان سیاسی و امنیتی متهم ردیف اول حاتم سلامة القاضى، ملقب بـه «فرح» از گروههای اولیه مقیم در اسماعيليه بوده است. وی که حدود سی ساله است، از ادامه تحصیل در آكادمي دریایی به دلیل ورود پدرش در تجارت مواد مخدر محروم میشود و همین عامل سبب افتادن در دام گروهکهای جهادی میشود که وی را برای انتقام گرفتن از مسببان این حادثه تشویق میکردند. فرد دوم فصيل حمدين، از منطقه سيناء و مقیم منطقه الشيخ زويد است که پدرش الشيخ حمدين ابوفصيل، قاضي سيناء به جرم تأمین منابع مالی گروهک¬های تروریستی دستگیر میشود.
تكفيريها در اسماعيليه قبل از برکناری محمد مرسى حضور داشتند و تقریباً به صورت طبیعی بين سيناء و اسماعيليه در سایه ضعف نظارت نیروهای امنیتی در رفت و آمد بودند. سعيد منصور، یکی از ساكنان منطقة «ابوصوير»- از مکانهای مسلح در القناة- میگوید: رابطه خانوادگی و قبایلى بين اهالى سيناء وشهرهای اسماعيليه و سوئز و پورسعيد هنوز قطع نشده است، چون آنها خود را منتسب به یک قبیله میدانند و بر اساس قانون بدوی و صحرایی کسی که نیروهای امنیتی را از وجود یک نفر از افراد قبیبله آگاه کند خطاکار شناخته شده و مؤاخذه میشود.
به همین خاطر است که صحرانشینان این مناطق به جز موارد اندک با نیروهای امنیتی همکاری نمیکنند. به گزارش روزنامه الوطن به گفته یکی از نزدیکان نیروهای تکفیری مسلح در سینا مسئول اصلی برنامهریزی و سازماندهی نیروها فواز المنيعى برادر کوچک شادى المنيعى، است که به عنوان رهبر انصار بيت المقدس در سيناء شناخته میشود که البته وی دستگیر شده است.
فواز به عنوان یکی از نیروهای تكفيري در اسماعيليه در قاچاق سلاح فعالیت میکرد و برادرش شادى المنيعى به تجارت برده به اسرائیل مشغول بود که در جریان حوادث طابا دستگیر شد. وی همچنین مسئوليت ربودن سربازان در زمان مرسى را برعهده گرفت. شادى پس از فرار به سمت جنوب سيناء و به طور مشخص به منطقة وادى وتير، برای اجرای عملیات تروریستی دیگری به شمال سینا برگشت که طی آن 12 سرباز ارتش کشته و 35 نفر دیگر زخمی شدند.
شادى قبل از دستگیری، مغز متفکر انصار بیت المقدس شناخته میشد و تمام برنامهریزی و راهبری عملیات-های تروریستی را انجام میداد. در مورد ارتباط خانوادگی و قبائلی بین گروههای تکفیری در سینا باید اشاره کرد که خاندان «المنيعى» از قبيلة «السواركة»اند که دهها نفر از فرزندان این خاندان جزء سازمانهای تكفيري در سيناء محسوب میشوند که از جمله آنها محمد حمدان السواركة، مشهور به «ابوهاجر» است که مسئولیت حادثه 19 نوامبر را برعهده گرفت. میتوان گفت نصفی از خاندان منیعی از وابستگان حسنی مبارک و نصف دیگر تکفیریاند.
دكتر ناجح ابراهيم، عضو شوراى «الجماعة الإسلامية» سابق در این زمینه میگوید: «مهمترین سازمانهای جهادي در استانهای سيناء و القناة -خصوصاً بعد از انضمام عناصر (جندالله) که بقايای (التوحيد والجهاد) بودند- به جماعت (انصار بيت المقدس) و (كتائب الفرقان) منضم شدهاند». وی در خصوص علت تمركز آنها در این مناطق اضافه کرد: «این موضوع به وجود عناصر پنج گانه اصلی برای شکل گیری هر سازمان مسلحی بر میگردد که عبارتست از:
1.در دسترس بودن سلاح 2.منطقه صحرایي مناسب برای انجام فعالیتهای نظامی 3.وجود نیروهای انسانی برای پیوستن به این گروه ها 4.وجود منابع مالی لازم برای انجام عملیاتهای انتقامي و 5.ضعف قوانین امنیتی؛ چه اینکه منطقه سینا حداقل از لحاظ امنیتی از زمان انقلاب 25 ژانویه از مصر جدا شده است.
«ناجح» معتقد است «هر سازمان تروریستی روش، راهبرد و اهداف مختلفی نسبت به دیگر سازمان ها دارد، برای مثال (انصار بيت المقدس) از روش «انفجار» چه از طريق اتومبیلهای بمب گذاری شده یا جاسازی بمب استفاده میکند و از این روش از نیروهای امنیتی ارتش و پلیس انتقام میگیرد و روحیه آنها را تضعیف میکند؛ در حالی که (كتائب الفرقان) از روش «شکار یا قتل مستقیم» با آر.پى.جى و سلاحهای دستی اهداف خود را برای ضربه زدن به حكومت که وجهه سیاسی یا اقتصادى دارد استفاده میکنند.
برای مثال انفجار کشتی چینی داخل کانال سوئز و مورد هدف قراردادن اقباط (مسیحیان مصر) در حوادث کلیسای وراق برای نشان دادن ضعف حکومت جزء اقدامات گروهک کتائب است. در مجموع می توان گفت عناصر انصار بیت المقدس رویکردهای القاعده را برای خود انتخاب کردهاند و از روشهای تروریستی این گروه یعنی انفجار خودرو از راه دور یا عملیات انتحاری استفاده می کنند.
4.ابراهيم عويضه
در سپتامبر 2012 ابراهيم عويضه، از رهبران «أنصار بيت المقدس»، در روستای خريزة در وسط سيناء به هلاکت رسید که در هفته بعد در روستای «البرث» «منيزل سلامة» به عنوان عامل ترور عویضه سرش از بدنش جدا شده بود. البته در فایل تصویری که از وی موجود بود، وی به همکاری با موساد و سازماندهی ساکنین صحرای سینا برای همکاری با موساد اعتراف کرده بود. بعد از آن بود که جماعت انصار بیت المقدس «سليمان حمدان» را به عنوان جاسوس دوم دستگیر کردند در حالی که «سلامة العوايدة» با حمایت نیروهای اطلاعاتی رژیم صهیونیستی به عنوان جاسوس سوم به اراضی اشغالی فرار کرد.
ابراهيم عويضه
درگیریهای دولت مصر با عناصر انصار بیت المقدس
شروع درگیری های جماعت انصار با نیروهای مسلح مصری به آگوست 2012 بر می گردد که این گروهک متهم به دست داشتن در کشتار 16 نظامی مصری بود. بعد از آن بود که جماعت انصار با اهداف مختلفی از جمله انتقام گیری دست به اقدامات تروریستی میزد. در مقابل دستگاه امنیتی مصر توانست گروهک كتائب الفرقان وابسته به جماعت انصار بيت المقدس را که در جریان عملیاتهای انتحاری و ترور شخصیتهای مصری از جمله ترور وزیر کشور محمد ابراهيم دست داشتند دستگیر کند.
در این راستا دستگاه امنیت ملی مصر احمد سليم سی ساله از استان اسماعیلیه و چند نفر دیگر را دستگیر کرد. دستگیری تعدادی از افراد گروهک انصار بیت المقدس جزء شدیدترین ضربات امنیتی علیه تروریسم کور محسوب می شود که تلاش داشت از ملت مصر و دستگاههای دولتی انتقام بگیرد. به همین جهت بخش امنیتی مصر گزارش های دقیقی از گروههای تروریستی آماده کرده و اعضای آنها را رصد میکند.
در همین راستا وزارت کشور مصر اعلام کرد که 39 عضو یک گروه مسلح مرتبط با گروه «انصار بیت المقدس» را بازداشت کرده است که به گفته وزارت کشور دست به اقدامات تروریستی زدهاند. از سوی دیگر ارتش مصر عملیات امنیتی گستردهای را در چند منطقه در رفح و روستاهای مرزی در شبه جزیره سینا آغاز کرد. بر این اساس ارتش مصر در این عملیات گروهها و عناصر تکفیری و جهادی را که در چند ماه گذشته حملاتی علیه نیروهای ارتش انجام دادهاند را بازداشت کرد. «عبدالفتاح السیسی» وزیر دفاع مصر که عزم خود را جزم کرده است تا در انتخابات ریاست جمهوری مصر، سکان داری این منصب را به دست گیرد اعلام کرده بود که دولت موقت مصر عزم خود را برای مبارزه با تروریسم جزم کرده است.
وضعیت امنیتی در شبه جزیره سینا به نحوی است که در پی اعلام مسئولیت حوادث امنیتی رفح در شبه جزیره سینا از سوی جماعت انصار بیت المقدس نیروهای رژیم صهیونیستی حالت آمادهباش اعلام کرده و در مرزهای دو طرف مستقر شدند. این انفجار به کشته شدن 11 تن و زخمی شدن 17 تن منجر شد.
بعد از برکناری مرسی مشخص بود که انصار بیت المقدس به صراحت علیه دولت مصر اعلام جنگ کنند، این موضوع در سلسله عملیاتی بعد از متفرق کردن تظاهرات رابعة العدویه و میدان النهضه دنبال شد که نقطه آغازین آن حمله به کاروان محمد ابراهیم وزیر کشور مصر و ترور سرهنگ محمد مبروک از اعضای عناصر امنیتی این کشور بود و با انفجارهای مراکز امنیتی در اسماعیلیه و المنصوره ادامه پیدا کرد تا اینکه به انفجار دفتر امنیتی قاهره رسید.
ارتباط انصار بیت المقدس با جریان ها
1.ارتباط انصار با اخوان المسلمین
اگر در ابتدا عدهای نسبت به وجود مناسبات بین این دو به علت اختلافات ایدئولوژیک بین آنها تردید داشتند، اما بعد از سقوط دولت اخوانی در مصر اطلاعاتی که در ماههای اخیر فاش شده است، تردیدها را در مورد ارتباط این گروه با اخوان از بین برده است. روابط بین اخوانی ها با انصار بیت المقدس در روزهای اولیه انقلاب 25 ژانویه شکل گرفت و عبدالناصر ابوالفتوح از رهبران جهادی در فراری دادن رهبران اخوان المسلمین از زندان دست داشت.
ناجح ابراهیم از رهبران سابق گروههای جهادی می گوید: اتفاقاتی که در سینا روی داده، از طریق توافق بین محمد مرسی و ایمن الظواهری رهبر القاعده انجام شده است. الظواهری خواهر زاده رفاعه الطهطاوی رئیس دفتر ریاست جمهوری مصر در زمان مرسی بود. وی تلاش های زیادی را نیز برای آزادی خواهرزاده دیگرش یعنی محمد الظواهری برادر رهبر القاعده انجام داد.
ابراهیم میگوید ارتباط بین مرسی و الظواهری از طریق طهطاوی صورت گرفت و نزدیک بود دیداری سه جانبه بین این افراد در زمان سفر محمد مرسی به پاکستان انجام شود، اما رسیدن اطلاعاتی در مورد احتمال اقدام دستگاههای جاسوسی آمریکا برای به اسارت گرفتن رهبر القاعده این دیدار را منتفی کرد.
این اطلاعات را نبیل نعیم موسسه گروه الجهاد در مصر نیز تایید کرده و در یکی از مصاحبههای تلویزیونی خود گفت که ارتباط بین اخوان المسلمین و انصار بیت المقدس از طریق خیرت الشاطر و محمد الظواهری صورت می گیرد. این مقام جهادی سابق گفت که این دو نفر موفق شدند یک مجموعه جهادی متحد در سینا تحت بیعت ایمن الظواهری ایجاد کنند که با هزینه های فراوان تأمین مالی می شود و با سلاح های زیادی از غزه، لیبی و ترکیه تجهیز می شود.
نعیم هدف از تمام این اقدامات را تخریب ارتش مصر مانند مدل های سوریه و عراق اعلام و تاکید کرد که کنگره بین المللی اخوان المسلمین که اخیراً در لاهور پاکستان تشکیل جلسه داده، مبلغ یک و نیم میلیارد دلار از سوی قطر برای این منظور اختصاص داده است. در این راستا قرار است بر اساس تجربه سوریه، ارتش آزاد مصر در این کشور تشکیل شود.
عمار علی حسن از تحلیلگران مسایل مربوط به گروه های اسلامگرا می گوید که اخوان المسلمین از این روند سه دستاورد را برای خود محقق خواهند کرد:
الف) ایجاد لغزش در روند سیاسی مصر و به فرسایش کشاندن دولت این کشور. ب) انتقام از ارتش مصر از تمام اتفاقات علیه اخوان المسلمین از سال 1952 تاکنون. ج) حضور عناصر اخوانی به عنوان قطب تعامل با گروه های افراطی گرا که حتی در زندان هم این روند ادامه پیدا کرده است.
اگر بین اخوان المسلمین و انصار بیت المقدس روابط ساختاری جدید وجود داشته باشد یا اینکه تنها تقاطع منافع بین آنها ایجاد شده باشد، یورش جهادگرایان به اوضاع امنیتی مصر احتمال حضور آنها در ویترین حوادث امنیتی کشور را افزایش داده و آنها را به عنصر سرسخت معادلات مصر در مرحله آینده تبدیل کرده است. شاید با وجود نفوذ عناصر انصار بیت المقدس از سینا به وادی النیل و دلتا از طریق صحرای شرقی، خطرات کنونی در مصر افزایش یابد، چرا که این روند زمینه مناسبی برای ایجاد علمیات مختلف و بازگشت کشور به سناریوهای دهه نود قرن گذشته ایجاد میکند.
گرچه جماعت اخوان به صورت علنی این حملههای تروریستی را رد کرده است ولی بسیاری از تحلیلگران سیاسی مصر معتقدند انصار بيت المقدس به عنوان بازوی نظامی اخوان در حال فعالیت است؛ چرا که فعالیت اخوان المسلمین در مصر غیر قانونی اعلام شد و این سازمان به عنوان یک سازمان تروریستی معرفی گردید. برخی از تحلیل گران امنیتی معتقدند انصار بيت المقدس، نیروهای شبه نظامی وابسته به خيرت الشاطر، معاون مرشد عام اخوان هستند که عبدالفتاح السيسي را تهدید کنند. از بین کسانی که این تحلیل را قبول دارند می توان به جداشدگان از جماعت اخوان اشاره کرد که معتقدند شاطر قصد جدی دارد که تعدادی از اعضاء جماعت اخوان تمرینات نظامی را یاد بگیرند تا در مواقع لزوم از آنها استفاده شود.
از طرف دیگر جماعت انصار بيت المقدس بر کمک همه جانبه خود به دانشجویان اخوان المسلمين در دانشگاه های مصر در برگزاری تظاهرات علیه حکومت کنونی خبر داد. در یک بیانیه ای که انصار بيت المقدس در حمایت از تظاهرات دانشجویان اخوانی صادر کرد آمده است: «برادران شما در اخوان المسلمین هزینه های جانی انقلاب را می پردازند و مراقب اقدامات کم ارزش ارتش و پلیس هستند و به خوبی می دانند که این موضع گیری، آنها را در معرض دستگیری و درخطر افتادن آبرویشان قرار می دهد.» در ادامه این بیانیه بر استمرار این مسیر و ادای دین به ملت مصر و اسلام تأکید شده است و بیان شده که از بین بردن سازمانهای دولتی مواجب بگیر بر هر فردی واجب است.
منابع نظامی رژیم صهیونیستی که در روز 22 جولای از خروج 6 تن از رهبران اخوانالمسلمین مصر به مقصد نوار غزه پس از کودتای نظامی علیه محمد مرسی خبر داده بود، اکنون در گزارشی جدید مدعی شده اند که اخوانالمسلمین به عملیات زیرزمینی روی خواهد آورد. بنابر گزارش این منابع، مرکز فرماندهی تشکیلات مخفی اخوانالمسلمین در نوار غزه واقع شده است و ریاست آن را «عزت ابراهیم»، مرد آهنین اخوانالمسلمین بر عهده دارد. زیرزمینی شدن اقدامات اخوان تعبیر دیگری از تشدید اقدامات تروریستی و اجرای عملیات در شبه جزیره سینا است. البته اخوانیها امیدوارند که بتواند شورش را از سینا به قاهره تسری بخشند.
بنا بر گزارش این منابع نظامی یکی از اهداف عزت ابراهیم آن است که چارهای برای ارتش مصر باقی نگذارد جز اینکه برای متفرق کردن معترضان در قاهره، دست به خونریزی بزند. از سوی دیگر، ژنرال السیسی، مجری کودتا علیه مرسی نیز بهخوبی میداند که برای از بین بردن مقاومت اخوان، چارهای جز نابودی مرکز فرماندهی اخوانیها در غزه ندارد. دبکا این نیاز السیسی را زمینه یک تعامل با اسرائیل دانسته است چرا که السیسی برای نابودی مرکز فرماندهی اخوان در غزه، نیازمند کمک ارتش اسرائیل است و از سوی دیگر، صهیونیستها هم برای آرام کردن شبهجزیره سینا به ارتش مصر نیاز دارند.
این گزارش ضمن اشاره به حمله هواپیماهای بدون سرنشین اسرائیلی به شبهجزیره سینا با هدف از بین بردن یک سکوی پرتاب موشک، آن را بخشی از همکاری اسرائیل و کودتاچیان مصری دانسته است.گروه سلفی «انصار بیت المقدس»، اسرائیل را متهم کرده که در این حمله، چهار تن از نیروهایش را کشته است. مقامات مصری ظاهرا بهجهت آنکه نمیخواستهاند در عید فطر خود دست به چنین اقدامی بزنند، این ماموریت را به صهیونیستها واگذار کردند. در مجموع می توان گفت سیسی، وزیر دفاع مصر از فضای امنیتی و آشوب به وجود آمده توسط تروریست ها سود خود را میبرد که همان بهانه مقابله ارتش با گروهک های تروریستی است. بدین منظور سیسی با این بهانه ارتش و خودش به عنوان فرمانده ارتش را تنها گریز مردم مصر برای نجات از اقدامات تروریستی می داند.
ثروت الخرباوي، از رهبران سابق جماعت اخوان المسلمين، نیز به طور صریح در برنامه گفت-وگومحور"الحدث المصري" از شبکه "العربية الحدث" گفت: «بعد از 30 ژوئن اخوان ضربه های شدیدی از نیروهای امنیتی و شهروندان مصری خورد. جماعت انصار بيت المقدس و كتائب الفرقان دو شاخه فرعی اخوان هستند. اخوان با دروغ پردازی هایی که می کند دقیقاً قدم جا پای یهود می گذارد...»
2.ارتباط انصار با القاعده
جماعت انصار بیت المقدس با استفاده از تاکتیکهای مختلف، حملاتی متعدد علیه اهداف دور دست انجام داده و توان نفوذ و قدرت خود در این زمینه را به نمایش گذاشته است. این گروه توانسته است به سرعت جایگاه برجستهای در میان فعالترین گروههای تکفیری جهان برای خود بیابد، این مسئله نشان از آن دارد که این گروه ویژگیهای «القاعده» را دارد، یا به عبارت دیگر، بازوی این سازمان تروریستی در مصر است، هر چند نام القاعده را بطور صریح مورد استفاده قرار نمیدهد.
مرکز مطالعات استراتژیکی و امنیتی آمریکا به نام «استراتفور» طی گزارشی اطلاعاتی در مورد ظهور گروه «انصار بیت المقدس» در جمهوری عربی مصر و رابطه آن با تشکیلات تروریستی «القاعده» در عراق، تاکید کرد که گروه «انصار بیت المقدس» طی ماههای اخیر حملات خود را با اعتماد به نفس و کاملاً حرفه ای بر اساس اهداف تروریستی انجام داده است. هیچکدام از اقدامات شدید امنیتی به اجرا گذاشته شده توسط نیروهای امنیتی مصر در پی بمب گذاری اداره امنیت قاهره و تعدادی ازایستگاه های پلیس، مانع ترور سرلشکر محمد سعید، معاون وزیر کشور مصر نشد.
این گروه در فیلمهای ضبط شده از آرم و لوگوی خاص خود استفاده کرده که عبارت است از پرچمی با تصویر عقاب و انگشتر پیامبر–یک دایره سیاه و سفیدمحاط با شهادتین- این همان پرچمی است که برای اولین بار در دست گروههای تکفیری در عراق ظاهر شده و سپس توسط «دولت اسلامی عراق» به عنوان آرم این گروه مورد استفاده قرار گرفته است.
همچنین تشکیلات القاعده در شبه جزیره عرب و جنبش جوانان سومالی نسخههای متنوعی از این پرچم را که به «استاندارد سیاه» معروف است به کار بردهاند. علاوه بر این، به نظر میرسد که ارتباطی قوی بین «انصار بیت المقدس» و «القاعده در شبه جزیره عرب» وجود دارد، که به نوبه خود اعضای این گروه تروریستی را «برادران ما در سینا» توصیف کرده است.
این گروه سلاح مورد نیاز خود را از لیبی تامین میکند. طبق گزارش استراتفور گزارشهایی در دست است که ارتباط این گروه با شبکه محمد جمال، عضو جهاد اسلامی مصر و یکی از همکاران نزدیک رهبر القاعده ایمن الظواهری را تاکید میکند. برخی نیز ادعا کرده اند این گروه شاخه نظامی تروریستی اخوان المسلمین است که حماس تامین کننده مالی اصلی آن است و نشانههایی وجود دارد که برخی از اعضای اخوان المسلمین عملا به گروه «انصار بیت المقدس» پیوستهاند.
منابع اطلاعاتی گزارش دادند که «القاعده» در سازماندهی 3 پایگاه نظامی در مرزهای تركيه و سوريه برای اجرای عملیاتهای تروریستی در هر دو کشور موفق شده است. این سه پایگاه نظامی برای تمرینهای نظامی و سازماندهی نیروها برای اجرای عملیاتهای تروریستی در ترکیه و همچنین سوریه بوده است؛ به این ترتیب که اولین پایگاه در شهر «كرمان» نزدیک استانبول که حدود 150 هزار سکنه دارد، دومی در شهر استراتژیک «أوزمانيا» و سومی در شهر «سان ليلورفا أورفا» در جنوب غربی تركيه قرار دارد.
ناظران امنیتی از باز بودن مرزهای ترکیه به روی جهادي های مرتبط با القاعده و سازمانهای جهادی دیگر ابراز نگرانی کرده اند چرا که ادامه این سیاست منجر به افزایش حضور نیروهای القاعده در ترکیه و اروپا شده و به این ترتیب منافع اقتصادی و امنیتی ترکیه به خطر می افتد. البته این که القاعده یک شبکه ارتباطی برای نیروهای خود در سوریه و عراق و همچنین برای ارتباط با سازمان «انصار بيت المقدس» در صحرای سيناء در مصر داشته باشد بعید نیست. چه اینکه خبرهایی از تشکیل گروه جدیدی به نام «دولت اسلامی لیبی و مصر» بعد از تشکیل گروه موسوم به داعش «دولت اسلامی در عراق و شام» وجود دارد. منابع امنیتی عالیرتبه در مصر از اقدام گروههای تکفیری و برخی عناصر وابسته به جنبش «اخوانالمسلمین» مبنی بر تأسیس تشکیلات تروریستی دولت اسلامی لیبی و مصر در مرزهای این دو کشور خبر داده بودند. به گفته این منابع این تشکیلات تروریستی جدید با کمک عناصر افراطگرایی که اخوانالمسلمین را تأیید میکنند و نیز به تحریک داعش تشکیل شده است.
3.ارتباط انصار با داعش
سرویس های اطلاعاتی عربی اخیراً متوجه شده اند، جماعت موسوم به «دولت اسلامی در عراق و شام» (داعش) قصد دارد برای تقدیر و تجلیل از اقدامات تروریستی جماعت انصار بیت المقدس این گروه را درون داعش جذب نماید و از آنها حمایت مالی و لجستکی به عمل آورد. داعش هم اکنون بعد از ملاحظه عملیاتهای گسترده و تعیین کننده جماعت انصار بین المقدس در مصر، سوریه، عراق و فلسطین و تاثیر مهمی که عملیات این گروه به نفع "داعش" تا به حال داشته است، تصمیم گرفته است اعضای این گروه را در بطن داعش جای دهد.
این تصمیم بعد از آن گرفته شده که داعش در حلب متحمل شکست های سنگینی شدند، اما در مقابل این گروه در عراق و بخصوص در شهر فلوجه دستاوردهای بسیار خوبی داشته است. امیر داعش ابوبکر البغدادی که تصمیم گرفته به منظور تقدیر از عملکرد خوب جماعت انصار بیت المقدس اعضای این گروه را هم به گروه خود محلق سازد، می کوشد ضمن گسترده جلوه دادن دامنه عملیات تروریستی گروهش در کشورهای مختلف با این طریق به نحوی با پایه های اصلی سازمان تروریستی القاعده در افغانستان وارد رقابت شود.
هم اکنون میان البغدادی و ایمن الظواهری سرکرده سازمان تروریستی القاعده نوعی رقابت تنگاتنگ حاکم است و البغدادی قصد دارد با جذب گروه های تروریستی کوچکتر دامنه حضور و عملیات سازمان های تروریستی منتسب به خود را گسترده تر سازد. براساس تازه ترین اطلاعات به دست آمده از بین اعضای تازه بازداشت شده جماعت انصار بیت المقدس که از سوی نیروهای امنیتی مصری دستگیر شده اند مشخص شده هم اکنون شکاف در بین اعضای این جماعت دیده میشود چرا که بسیاری از اعضای انصار بیت المقدس مایل به پیوستن به گروه داعش نیستند.
4. ارتباط انصار با حماس
جنبش حماس هر گونه ارتباط با گروه انصار بیت المقدس و قاچاق موشک¬های سام 7 به سینا را رد کرد. چه اینکه «سامی ابوزهری» سخنگوی جنبش حماس گفته بود: در غزه هیچ گروهی به این اسم وجود ندارد و این قبیل تلاش ها برای مرتبط کردن این گروه مصری به غزه، تلاشی برای انتقال بحران مصر به خارج است. ابوزهری توقف تکرار این دروغ پردازی ها را که تنها به نفع رژیم اشغالگر است، خواستار شد.
در همین رابطه وزير اوقاف فلسطين، دكتر محمود الهباش، ضمن ابراز همبستگی ملت فلسطين با حكومت و ملت مصر، از اقدامات تروریستی اخوان المسلمین مصر بسیار انتقاد کرد و در مورد «جماعت انصار بيت المقدس» گفت: «این گروه شیطانی ساخته دست اسرائیل هستند تا چهره مقاومت ملی فلسطین و تصویر مسجد الأقصى و مدافعان حقيقي آن را مشوه جلوه دهند و ملت فلسطين را خوار و ذلیل کرده و نفرت عمومی از فلسطینیان در حتى در بین کشورهای عربي و اسلامي ایجاد کنند و به همین جهت هم اسم خود را یاران بیت المقدس گذاشه اند؛ در حالی که اسم حقیقی این گروهک تروریستی «دشمنان بیت المقدس» است.»
حماس معتقد است انصار بیت المقدس، بزرگترین سازمان جهادی فعال در شبه جزیره سینا است که به ادعای سازمان های اطلاعاتی رژیم صهیونیستی با کمیته های مقاومت مردمی فلسطین در جریان عملیات جاده شماره 12 میان نقب و ایلات که منجر به کشته شدن 8 اسرائیلی شد، همکاری داشت. انصار بیت المقدس مسئول اکثریت حملات صورت گرفته علیه خط لوله انتقال گاز مصر به رژیم صهیونیستی و شلیک موشک های کاتیوشا به شهرک ایلات بوده است.
جماعت انصار بیت المقدس علاوه بر انفجار خطوط لوله صادرات گاز مصر به رژیم اسرائیل تلاشهای زیادی برای اجرای حملات دیگری علیه اهداف صهیونیستی میکنند که برخی از آنها عبارتند از: حملات علیه گشتی های ارتش صهیونیستی که مسئولیت نگهبانی از دیوار مرزی را بر عهده دارند، اجرای عملیات در داخل شهرک ایلات و هدف قرار دادن جنگنده های صهیونیستی به هنگام فرود در فرودگاه ایلات.
گروهی که انصار بیت المقدس را یک جریان فلسطینی الاصل می دانند که از ابتدا تحت عنوان "مجلس شورای مجاهدان اطراف بیت المقدس" تشکیل شده است معتقدند جنبش حماس بنا به دلایل مختلف با این گروه وارد جنگ شد. از جمله این عوامل عدم تمایل حماس برای از بین رفتن معاهده آتش بس با دشمن اسرائیلی بود که بعد از جنگ سال 2008 بین دو طرف به امضا رسیده بود. حماس نگران بروز جنبش های مسلح بود که کنترل بر آنها سخت باشد و در نهایت به عنوان یک جنبش اسلامی مقاومت با آن وارد جنگ شد.
بعد از درگیری بین انصار بیت المقدس و جنبش حماس این گروهها از طریق تونل های قاچاق کالا در طول مرزهای مصر و غزه به سینا نقل مکان کردند، تعداد آنها در آن زمان بالغ بر 150 نفر اعلام شده است، آنها با گروه های جهادی فعال در این منطقه - چه جریانهای معروف و شناخته شده شامل "التوحید و الجهاد" که مسئول انفجارهای طابا و شرم الشیخ در سال 2004 و 2005 بود یا سایر گروه های محلی کوچک دارای تفکرات القاعده- ائتلاف کردند و به این ترتیب قدرت خود را در این منطقه افزایش دادند.
اقدامات تروریستی که انصار بیت المقدس مسئولیت آنها را بر عهده گرفته است
اولین ظهور علنی انصار بیت المقدس در تاریخ 25 ژولای سال 2012 بود و این جریان در نواری ویدیویی در شبکه اینترنتی یوتیوب مسئولیت انفجار خط لوله انتقال گاز از مصر به اسرائیل در سینا را بر عهده گرفت. در این نوار ویدیویی عناصر مسلح با نقاب و لباس های نظامی مسئولیت و طرح خود برای انجام این عملیات انفجار را اعلام کردند. دومین ظهور رسمی این جریان در 16 آگوست سال 2012 بود که این گروه حمله موشکی از نوع گراد به مجتمع ایلات در جنوب فلسطین اشغالی را بر عهده گرفت.
سپتامبر سال 2012 سومین ظهور علنی این گروه بود که این جریان قتل یکی از مزدوران اسرائیل در انتقام مشارکت وی در عملیات ترور ابراهیم برکات یکی از اعضای گروه های جهادی را بر عهده گرفت. این موضوع نیز از طریق صدور بیانیه صورت گرفت. مدتی بعد این جریان از کشته شدن مزدور دوم اسرائیلی و فرار نفر سوم به سرزمین های اشغالی خبر داد. در اواخر سپتامبر نیز انصار بیت المقدس از قتل 8 نظامی اسرائیلی در واکنش به انتشار فیلم توهین آمیز علیه پیامبر اعظم اسلام خبر دادند. اما برخی دیگر از اقدامات تروریستی جماعت انصار که مرتبط با مسئولین بلندپایه مصری و نیروهای امنیتی می شد به شرح زیر است:
1.ترور معاون وزیر کشور مصر: محمد السعید سعد الدين
جماعت «انصار بیتالمقدس» با انتشار بیانیه کوتاهی مسئولیت ترور سرلشکر «محمد السعید» مدیر دفتر فنی وزارت کشور مصر را در تاریخ سه شنبه 8/11/92 بر اثر تیراندازی مقابل منزلش در استان جیزه بر عهده گرفت . جماعت انصار خطاب به «السیسی» وزیر دفاع و «محمد ابراهیم» وزیر کشور نوشت: «بشارت باد بر شما آنچه که به زیان شماست. وقت قصاص فرا رسید.»
سعد الدين
جالب اینجاست که انصار بیت المقدس در اشتباهی فاحش با انتشار بیانیه ای به تاریخ یک ماه پیش، مسئولیت ترور "محمد السعید" را برعهده گرفته بودند. دو فرد مسلح سوار بر یک دستگاه موتورسیکلت دیروز محمد السعید مدیر دفتر فنی وزیر کشور مصر را مقابل خانه اش در خیابان الهرم در منطقه الطالیبه شهر قاهره به قتل رسانده و موفق به فرار شدند. انصار بیت المقدس در بیانیه خود به جای درج تاریخ ترور السعید یعنی روز سه شنبه مصادف با 28 ماه جاری میلادی، تاریخ یک ماه پیش یعنی 28 ماه دسامبر سال 2013 میلادی را درج کرد.
2.ترور وزیر کشور: محمد ابراهیم
خودرویی بمب گذاری شده در نزدیکی خانه محمد ابراهیم وزیر کشور مصر در تاریخ 14/6/92 در شهرک نصر قاهره منفجر شد که در اثر آن دهها نفر از جمله چهار نفر از محافظان وزیر کشور زخمی شدند. محمد ابراهیم هنگام انفجار خودرو درخانه نبوده است و وی برای اطمینان دادن به شهروندان مصری، در تلویزیون ظاهر شد. این انفجار ناشی از پرتاب نارنجک به کاروان وی بوده است. جماعت انصار بیت المقدس مسئولیت این انفجار را بر عهده گرفت. تیتر بیانیه جدل برانگیز آنها عبارت ذیل بود: «نبرد انتقام برای مسلمانان مصر» البته یک مسئول امنیتی مصر گزارش داد که در جریان حمله به کاروان وزیر کشور، 2 نفر از مهاجمان کشته شدند.
این نخستین انفجار تروریستی در قاهره از سالهای طولانی است. انفجار این خودرو در حالی رخ داد که از زمان عزل مرسی در تاریخ 3 جولای تا کنون، موج خشونت در مصر افزایش یافته بود و بیش از یک هزار نفر در جریان این خشونتها کشته و عده زیادی نیز زخمی شده بودند.
3.ترور مسئول پرونده اخوانالمسلمین: محمد مبروک
محمد مبروک، مسئول رسیدگی به پرونده اخوانالمسلمین در اداره امنیت ملی وزارت کشور مصر یکشنبه شب 26 آبان 92 در حال خروج از خانهاش در شهرک "نصر" قاهره ترور شد. افراد ناشناس در حالی که سوار بر خودرویی سفید رنگ بودند، هفت گلوله به سمت مبروک شلیک کردند که وی بلافاصله پس از این حمله و در اثر شدت جراحت وارده جان باخت. گزارشها حاکی است که سه تن در ترور مبروک دست داشتند.
محمد مبروک
برخی اذعان داشته اند که مبروک در انجام تحقیقات در خصوص ترور نافرجام محمد ابراهیم، وزیر کشور مصر همکاری میکرد و برخی دیگر معتقدند مبروک در انجام تحقیقات در خصوص پرونده فرار محمد مرسی، رئیسجمهور برکنار شده مصر و دیگر رهبران اخوانالمسلمین از زندان "وادی النطرون" در شمال غرب قاهره در سال 2011 مشارکت داشت. محمد مرسی و برخی دیگر از رهبران اخوانالمسلمین در پنجمین روز انقلاب 25 ژانویه علیه نظام حسنی مبارک، دیکتاتور سابق مصر از زندان گریختند.
انصار بیتالمقدس پیش از این نیز انفجار مرکز امنیتی منصوره، ساختمان اطلاعات نظامی اسماعیلیه را به عهده گرفته بود. این گروه تکفیری قبلاً به مردم مصر هشدار داده بود که نزدیک مراکز امنیتی نشوند چرا که این مراکز توسط این گروه مورد هدف قرار گرفته خواهد شد.
4.انفجار اداره امنیت قاهره
انصار بیتالمقدس همچنین مسئولیت انفجار اداره امنیت قاهره مورخ 4/11/92 را که به کشته شدن ۴ تن و زخمی شدن بیش از ۵۰ نفر دیگر انجامید، بر عهده گرفت. این گروه جهادی در صفحه رسمی توئیتر خود نوشت: موفق شدیم اداره امنیت قاهره یکی از لانههای مزدوران و جنایتکاران را منفجر کنیم.
5.انفجار خط گاز مصر
جماعت «انصار بیت المقدس» مسئولیت انفجار خط لوله انتقال گاز مصر به اردن در صحرای سیناء را - در منطقه المقتضبه در جنوب شهر العریش در شمال سینا- بر عهده گرفت . افراد مسلح ناشناس مورخ 7/11/92 خط لوله انتقال گاز طبیعی مصر به اردن را منفجر کردند. البته خطوط لوله انتقال گاز طبیعی در منطقه صنایع سنگین در مرکز سینا و دیگر مناطق نیز بارها منفجر شده بود.
منفجر کردند که برخی از این خطوط برای انتقال گاز داخلی و نه صادرات بوده است. در برخی از کلیپ هایی که از این جماعت در فضای مجازی موجود است ایمن الظواهری به تمجید مسببان انفجار خط لوله گاز پرداخته است. البته جماعت انصاربیت المقدس خطوط گاز صادراتی مصر به اسرائیل را پس از آنکه صادرات گاز در زمان حکومت شورای نظامی مصر با حکم دادگاه – مبنی بر بطلان معاملات فسادگونه در زمان مبارک - متوقف شد، از انفجار آن دست کشیدند و عملیاتهای خود را داخل اراضی اشغالی برای مثال در منطقه «أم الرشراش، إيلات» انجام می دادند.
6.انفجار اتوبوس توریست های کره جنوبی
در مورد انفجار اخیر باید گفت سه توریست اهل کره جنوبی در جریان بمب گذاری در نزدیکی مرز مصر و فلسطین اشغالی جان خود را از دست دادند. همچنین ده ها تن دیگر در جریان این انفجار به شدت مجروح شدند. هدف از حمله مذکور اتوبوس توریست های کره جنوبی بود که از شهر سنت کاترین مصر در حال حرکت به سمت مرز اسرائیل بودند. به گفته سخنگوی پلیس رژیم صهیونیستی انفجار در فاصله سه مایلی از مرز اسرائیل و در نزدیکی شهر توریستی ایلات اسرائیل رخ داد. در نتیجه این حادثه هر دو کشور مرزهای خود را به طور موقت بستند. منابع وابسته به رژیم صهیونیستی از آماده باش نظامیان این رژیم در مرز فلسطین اشغالی با مصر پس از انفجار اتوبوس در شهر طابا خبر دادند. این منابع همچنین از منع ورود گردشگران صهیونیست به داخلی سینا از طریق گذرگاه طابا خبر دادند.
علاوه بر این موارد، جماعت انصار بيت المقدس مسئولیت انفجار اداره امنیت جنوب سینا، سرنگونی یک بالگرد و غیره را نیز بر عهده گرفته است. جماعت انصار بیت المقدس در برخی از بازجویی ها اعتراف کرده اند که تعدادی از مؤسسات عمومی و نظامی را مورد هدف قرار داده بودند. علاوه بر این هدف قرار دادن ساختمان تسلیحات و پادگان امنیت مرکزی در مسیر صحرایی اسکندریه از جمله دیگر اعترافات این گروه بود.
انصار بيتالمقدس تصاوير ويدئويي از هدف قراردادن اتوبوس حامل سربازان مصري در صحراي سينا با استفاده از خودرو بمبگذاري شده منتشر کرد. خودرو بمبگذاري شده که در کنار جاده پارک شده است، هنگام عبور اتوبوس حامل سربازان مصري منفجر ميشود. در اين انفجار 11 سرباز مصري کشته شدند.
جمع بندی و نتیجه گیری
انصار بیت المقدس پس از شکل گیری و مقابله ابتدایی به صورت حملات ایذایی موقت به رژیم صهیونیستی، تغییر راهبرد داد و در راستای تهدید برای هدف قرار دادن نیروهای امنیتی و پلیسی کشور مصر حتی نسبت به وزیر دفاع السیسی و وزیر کشور مصر محمد ابراهیم نیز طرح ترور ریخت.
طی ماههای گذشته حملات انصار بیت المقدس از سینا به قلب وادی النیل منتقل شد و تلاش آنها برای ترور وزیر کشور ناکام ماند ، ولی تشدید حملات این گروه تنها پس از یک روز از اعلام حمایت فرماندهان ارتش مصر از نامزدی السیسی در انتخابات ریاست جمهوری مصر که احتمال پیروزی وی نیز در این انتخابات وجود دارد، آغاز شد. السیسی که در اوت سال 2012 از سوی محمد مرسی رئیس جمهور وقت مصر به عنوان وزیر دفاع این کشور تعیین شد از محبوبیت بالایی در میان قشر زیادی از ملت مصر برخوردار است و پیروزی وی در انتخابات ریاست جمهوری تکمیل حکومت فرماندهان ارتش مصر در این کشور خواهد بود به گونهای که از زمان فروپاشی نظام پادشاهی در مصر در سال 1952 تمامی کسانی که در این کشور حکومت کردهاند، منتسب به ارتش بودند و همین امر باعث انتقاد شدید جماعت اخوان المسلمین شده است.
در این بین همچنان که سیسی از روند همه پرسی قانون اساسی مصر استفاده تمام را برد و پس از این همه پرسی بود که اعلام کاندیداتوری کرد، در جریان مبارزه با تروریسم کور نیز ارتش و خودش به عنوان فرمانده ارتش را علاج بیماری امنیتی مصر می داند که با به کرسی ریاست جمهوری نشستن وی، بیماری امنیت مصر درمان شود؛ انتخاباتی که بسیاری از افراد لیبرال و مشهور مصری گفته اند اگر وی کاندیدا شود، ما به نفع او کنار می رویم؛ و پس از آن است که قصه پر غصه مصر همچنان ادامه خواهد یافت.
منابع:
[1] أنصار بيت المقدس أبرز الجماعات الجهادية في سيناء، جریده الشروق التونسیه، 25 جانفي 2014 ، علی الرابط التالی:
http://www.alchourouk.com/35645/675/1/%D8%
[1] أنصار بيت المقدس"..بين الحقيقة والتهويل 8 %A84
[1] «أنصار بيت المقدس»: مقاومة أم إرهاب؟ جریده الاخبار علی الرابط التالی:
http://www.al-akhbar.com/node/191001
[1] أنصار بيت المقدس ، إسماعيل الاسكندراني،28 يناير 2014 علی الرابط التالی:
http://masralarabia.com/المقالات?view=blog&id=198955
[1] أنصار بيت المقدس ذراع "القاعدة" الجديد في مصر، موقع العربیه، علی الرابط التالی:
http://www.alarabiya.net/ar/arab-and-world/egypt/2014/02/01
[1]إزاحة الستار عن قائد أنصار بيت المقدس، جریده الموجز، علی الرابط التالی:
http://almogaz.com/news/politics/2013/12/22/1245911
[1] من هو شادي المنيعي؟.. زعيم أنصار بيت المقدس، موقع مصراوی، علی الرابط التالی:
http://www.masrawy.com/News/reports/2014/february/7/5823119.aspx
[1] «شجرة العائلة» لقيادات تنظيم أنصار بيت المقدس، موقع الوطن، علی الرابط التالی:
http://www.elwatannews.com/news/details360597/
[1] تفاصيل استشهاد الجهادي إبراهيم عويضة.. مصور، الحقیقه، علی الرابط التالی:
http://factjo.com/pages/newsdetails.aspx?id=24698
[1] إسماعيل الإسكندراني، "اختراقات أمنية إسرائيلية متكررة في سيناء وسؤال السيادة والكفاءة"، مدونة أحب سيناء، علی الرابط:
http://wp.me/p 1xe8K-4q
[1] «أنصار بيت المقدس» للجيش والشرطة: سنذبحكم لو مررتم الدستور
http://www.almasryalyoum.com/news/details/357804
[1] ضبط خلية تابعة لـ"أنصار بيت المقدس" في مصر 30 يناير 2014م، العربیه، علی الرابط التالی:
http://www.alarabiya.net/ar/arab-and-world/egypt/2014/01/30
http://www.alborsanews.com/2014/01/308
[1] بازداشت یک گروه مسلح در مصر، خبرگزاری مشرق، ۰۲ آذر ۱۳۹۲، قابل دسترس در سایت:
http://www.mashreghnews.ir/fa/news/265638
[1] آمادهباش صهیونیست در مرزهای مصر، خبرگزاری مشرق، 21 شهریور ۱۳۹۲، قابل دسترس در سایت:
http://www.mashreghnews.ir/fa/news/248330
[1] عامل انفجارهای تروریستی اخیر مصر کیست؟ انصار بیت المقدس، سلفیهای نیمه تکفیری! روزنامه لبنانی السفیر ، به نقل از: خبرگزاری تسنیم، 6/11/92
http://www.tasnimnews.com/Home/Single/259632
[1] روزنامه لبنانی السفیر، به نقل از: عامل انفجارهای تروریستی اخیر مصر کیست؟ انصار بیت المقدس، سلفیهای نیمه تکفیری! خبرگزاری تسنیم، 6/11/92 ، قابل دسترس در سایت:
http://www.tasnimnews.com/Home/Single/259632
[1] خبراء ومنشقون: أنصار بيت المقدس ذراع عسكرية للإخوان، العربیه، علی الرابط التالی:
http://www.alarabiya.net/ar/arab-and-world/egypt/2014/01/26
[1] أنصار بيت المقدس تعلن تأييدها لطلاب الإخوان فى مظاهراتهم، موقع البلد، علی الرابط التالی:
http://www.el-balad.com/708080#sthash.gdKJxRGg.dpuf
[1] اتحاد ارتش مصر و اسرائیل علیه اخوان، خبرگزاری مشرق، 21 مرداد ۱۳۹۲، قابل دسترس در سایت:
http://www.mashreghnews.ir/fa/news/240064
[1] أنصار بيت المقدس .. الذراع الإسرائيلى فى مصر !!.......... بقلم د. رفعت سيد أحمد
http://elw3yalarabi.org/modules.php?name=News&file=article&sid=15374
[1]الخرباوي: "أنصار بيت المقدس" و"كتائب الفرقان" فرعان من جماعة الإخوان
http://amwalalghad.com/index. 126500
[1] جماعة أنصار بيت المقدس وعلاقاتها بتنظيم القاعدة، موقع السکینه، علی الرابط التالی:
http://www.assakina.com/news
[1] گزارشی اطلاعاتی درباره گروه «انصار بیت المقدس» بازوی جدید «القاعده» در مصر، العربیه، 12/11/92، قابل دسترس در سایت:
http://farsi.alarabiya.net/fa/middle-east/2014/02/01
[1] رعب في أنقرة :3 قواعد عسكرية لـ «القاعدة» في تركيا، جریده الشروق التونسیه، 03 فيفري 2014،
http://www.alchourouk.com/36869/675/
[1] خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) به نقل از خبرگزاری براثا، قابل دسترس در سایت
http://www.ghatreh.com/news/nn18019489/
[1] http://www.moqavemat.ir/?a=content.id&id=78470
[1] وزير الأوقاف الفلسطيني: «أنصار بيت المقدس» صناعة «صهيونية»، جریده المصریون، علی الرابط التالی:
http://www.almasryalyoum.com/news/details/370233
[1] http://pulpit.alwatanvoice.com/articles/
[1] http://www.inn.ir/NSite/FullStory/News197237
[1] http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13921108001729#
[1]شبکه العالم چهار شنبه 9 بهمن 1392 اشتباه گروه تروریستی در تاریخ ترور مسئول مصری!
http://fa.alalam.ir/news/1560468#sthash.TsteU25d.dpuf
[1] واحد مرکزی خبر، قابل دسترس در
http://www.iribnews.ir/NewsBody.aspx?ID=36108
[1] أنصار بيت المقدس تعلن مسئوليتها عن محاولة اغتيال وزير الداخلية، جریده ماشی علی الرابط التالی:
http://www6.mashy.com/news/egypt/titles
[1] لینک فیلم چگونگی ترور مبروک
http://www.alnaharegypt.com/t~160746
[1] أنصار بيت المقدس تعلن مسئوليتها عن اغتيال المقدم محمد مبروك
http://www.mepanorama.com/377597/%D
[1] من هي منظمة "انصار بيت المقدس " المتهم الاول بالتفجيرات في مصر
http://www.s2nn.com/index.php/%D8
[1] http://www.tasnimnews.com/Home/Single/263272
[1] http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13921108001706#sthUhk.
[1]مواجهه:http://mowajha.com/%D8
[1] http://www.irna.ir/fa/News/810122345
[1] http://dostorasly.com/news/view.aspx?cdate=15022014&id=ac81e2a0-bd03-4162-89dd-bf7bf23d80f1
[1] تهدید «انصار بیت المقدس» به افزایش عملیاتها علیه مقرهای امنیتی و نظامی مصر، خبرگزاری تسنیم، 10/11/92
http://www.tasnimnews.com/Home/Single/264441
در این نوشتار سعی شده است به چگونگی شکل گیری این گروه و شرایطی که منجر شده است که درگیری شدیدی بین این گروه و دستگاه اطلاعاتی و امنیتی دولت مصر رخ دهد- از زمان کناررفتن رئيس جمهور اسبق مصر حسني مبارك تا زمان عزل محمد مرسى و نیز پس از روی کارآمدن عدلی منصور رئیس جمهور موقت مصر از طریق کودتای نظامی به فرماندهی عبد الفتاح السيسي وزیر دفاع مصر- اشاره شود.
همچنین تلاش بر آن است که به واکاوی ریشه ها و شرایط تاسیس گروهک تروریستی انصار بیت المقدس بعد از انقلاب در مصر و همچنین ارتباطات این گروهک با اخوان المسلمین، سازمان تروریستی القاعده، حماس و گروهک دولت اسلامی در عراق و شام موسوم به داعش پرداخته و نیز به اقدامات تروریستی که این گروهک بر عهده گرفته است نیز اشاره شود.
جماعت اسلامي مصر اقدامات خشونت آمیز خود را در اواخر دهه نود قرن گذشته کنار گذاشت، این در حالی بود که گروهک انصار بيت المقدس پس از انقلاب ژانویه 2011 زمانی که فلسطینی های مسلح به جماعت التوحيد والجهاد در سيناء پیوستند، به کمک یکدیگر «أنصار بيت المقدس» را تشکیل دادند. اعضای انصار بيت المقدس در شبه جزيره سيناء در داخل غارهایی در کوه الحلال در وسط سيناء پناهنده شده اند، منطقه ای که بر اساس پیمان کمپ دیوید نیروهای ارتش مصری موظف به تأمین امنیت آن هستند.
• تغییر راهبرد
تغییر اساسی در دیدگاه اعضای انصار بیت المقدس زمانی بود که 16 نظامی مصری در 15 آگوست سال 2012 کشته شدند. بیانیه های این گروهها در دوری جستن از این حادثه نتوانست فرماندهان نظامی را قانع به دست نداشتن آنها در عملیات در ماه مبارک رمضان نماید و خشم عمومی ملت مصر را آرام کند. واکنش طبیعی نیروهای مسلح مصر به حادثه رفح آغاز عملیات عقاب با هدف خشک کردن منابع تروریسم در سینا بود، این موضوع باب درگیری های مستمر بین عناصر امنیتی با عناصر گروههای جهادی در شبه جزیره سینا را آغاز کرد.
یک منبع سابق جهادی اعلام کرد که محمد مرسی رئیس جمهور سابق به دستور خیرت الشاطر معاون رهبر اخوان المسلمین از اختیارات خود به عنوان فرمانده نیروهای مسلح استفاده کرده و دستور توقف عملیات عقاب را صادر کرد، در مقابل عناصر جهادی نیز تعهد دادند که این دولت را با آمریکایی ها به سختی نیندازند. بویژه اینکه توافقنامه های آشتی با غزه به امضا رسیده و همین موضوع به آرامش در جبهه سینا در ماههای آتی منجر می شد که برکناری مرسی در سوم ژولای این روند را متوقف کرد.
خط استراتژیک انصار بيت المقدس در ابتدا این چنین بود که متعهد بودند در مقابل طرف مصري یا فلسطيني سلاح نکشند و وارد درگیری یا نزاع سیاسی نشوند و این موارد را در پیام ها و بیانیه های خود که با همیاری سلفیت جهادی در غزه تحت فشارهای حکومت حماس صادر می کردند، ابراز می داشتند.
ولی به یکباره تغییر راهبرد داده و شروع کردند در بیانیه های خود ارتش و پلیس را تکفیر کردند، و این در همان زمان تظاهرات مردم مصر در ماه مبارک رمضان بود که کشته های ریادی برجای گذاشت. این اولین تغییر راهبرد انصار بیت المقدس از یک سازمان سلفی جهادی مسلح شورشی به یک سازمان تروریستی بود که مسئولیت ترور نافرجام وزیر کشور مصر را هم برعهده گرفت.
تفاوت قائل شدن بین یک سازمان مسلح شورشی با یک سازمان تروریستی، نه برای این است که به مدح اولی و ذم دومی بپردازیم بلکه برای تفکیک جهت فهم بهتر حوزه های فعالیت آنهاست. چه اینکه قاچاق سلاح و مواد مخدر که دو شغل اصلی اعضای سازمانهای مسلح شورشی در مناطق سینا و مناطق مرزی دیگر است، عنوان تروریسم بر آن صدق نمی کند.
• شروع فعالیت
مراحل آغازین فعالیت «انصار بیت المقدس» به سال ۲۰۱۱ باز میگردد، که در آن سال برخی از اعضای انصار بیت المقدس در گروه تکفیری دیگری به نام «الجهاد و التوحید» فعالیت خود را در شبه جزیره سینا شروع کردند. به نظر میرسد که این دو گروه تا حد زیادی تحت تاثیر تشکیلات القاعده در عراق و رهبر مقتول آن، ابو مصعب الزرقاوی قرار داشتهاند.
ابو مصعب الزرقاوی
این گروه در دسامبر ۲۰۱۳ میلادی با پخش یک فایل صوتی، که شامل بخشی از سخنرانی الزرقاوی است و نیز بیانیهای متعلق به سخنگوی کنونی «دولت اسلامی عراق»، ابو محمد العدنانی الشامی، از مردم مصر خواسته است تا در برابر ارتش این کشور دست به اسلحه ببرند. گر چه با توجه به پیچیدگیهای منطقه سینا و تداخل فعالیتهای جهادی بین شبه جزیره مصر و نوار غزه امکان تشخیص دقیق زمان تأسیس این گروه مشکل است؛ ولی می توان گفت این جریان بعد از انقلاب 25 ژانویه وارد فضای امنیتی این کشور شد.
با وجود پیچیدگیهای موجود، نشانه هایی وجود دارد که بتوان هویت این گروه و ارتباطات فعلی و احتمالی آن با دیگر گروهها را مشخص کرد. برخی از تحلیلگران امنیتی اعلام میکنند که انصار بیت المقدس یک جریان فلسطینی الاصل است که از ابتدا تحت عنوان "مجلس شورای مجاهدان اطراف بیت المقدس" تشکیل شده و فعالیت کرده است.
اولین ظهور علنی انصار بیت المقدس در تاریخ 25 ژولای سال 2012 بود. تا اواخر سپتامبر گفتمان این سازمان و عملیاتهای آن مبتنی بر اقدامات ضداسرائیلی بود و وارد درگیریهای سیاسی که بعد از 25 ژانویه درمصر ایجاد شد، نشده بود. با وجود تلاشهای گروههای سلفی جهادی در عرض اندام در سینا بعد از تظاهرات روز جمعه مشروعیت در تاریخ 19 نوامبر سال 2011 این گروه ترجیح داده بود که خود را از درگیری ها بین گروههای اسلامی و نیروهای مدنی دور نگه دارد. دیدگاه آنها مبتنی بر این بود که تمامی طرفهای موجود در عرصه سیاسی مصر کافر هستند، چرا که به روند دموکراتیک و حاکمیت صندوقهای رأی پناه بردهاند و مشروعیت الهی را نمیپذیرد. آنها اعتقاد داشتند تمرکز این گروهها باید بر آزادی بیت المقدس باشند.
این گروه البته از تکفیر جامعه مصر خودداری کرد و حتی دستگاههای دولتی یا جریانهای سیاسی را نیز به صورت کامل تکفیر نکرد، بلکه مفهوم کفر در نزد این گروه بیشتر نزدیک به کفر عام و نه کفر خاص بود. این دیدگاه از لحاظ فقهی بیشتر از گروههای تکفیری معروف، به دیدگاههای سلفی جهادی نزدیک بود که در اندیشههای ابن تیمیه و سید قطب وجود داشت.
• رهبران انصار بیت المقدس
1.هشام السعیدنی
آن دسته از تحلیلگران امنیتی که میگویند انصار بیت المقدس یک جریان فلسطینی الاصل است معتقدند این جماعت به دست فردی به نام هشام السعیدنی ملقب به ابو الولید المقدسی از اردوگاه البریج در غزه تأسیس شد. وی متولد سال 1969 از پدری فلسطینی و مادری مصری بود. السعیدنی یکی از فرماندهان سلفی و جهادی در غزه بود که به نام جماعت توحید و جهاد معروف است. "مجلس شورای مجاهدان در اطراف بیتالمقدس" که نام دیگر انصار بیتالمقدس بود از این جماعت ایجاد شده است.
ابو محمد المقدسی از رهبران جماعت توحید و جهاد در نوار غزه بعد از درگیری با حماس معروف شد که در پی این درگیریها وی به اردن گریخت، اما در آنجا بازداشت شد. وی بعد از بازداشت در اردن اقدام به بازبینی دیدگاه های خود کرد و به این نتیجه رسید که مرحله کنونی که بویژه مقامات محلی در غزه یا در مصر از جریان های اسلامی هستند، باید رویکرد تکفیر آنها متوقف شود. وی بر ضرورت انحصار جهاد علیه اسرائیل تاکید کرد. این تغییر دیدگاه، در میان جهادگرایان و تکفیری ها جنجال زیادی ایجاد کرد.
2.احمد سلامه مبروك
بر اساس تحقیقات و گزارشهایی که تامر الفرجانى معاون بخش امنیت ملی مصر از اعضای جماعت انصار بيت المقدس به عمل آورده است مشخص شد رهبر فعلی این گروهک تروریستی احمد سلامه مبروك است که در جریان «بازگشت کنندگان از آلبانی» محکوم به حبس ابد شده بود. مبروک پس از به قدرت رسیدن محمد مرسى مشمول عفو ریاست جمهوری شد و پس از آن بود که تحت اشراف ايمن الظواهرى رهبر القاعده تعلیمات جدیدی کسب کرد.
احمد سلامه مبروك
در گزارش امنیت ملی مصر آمده است که مبروك در روستای «المتانيا» در استان الجيزه ساکن بوده و در حوادثی که منجر به ترور محمد انور السادات شد به جرم تلاش برای سلطه بر ساختمان رادیو و تلویزیون آن زمان متهم شناخته شده و به زندان افتاد.
این گزارش اشاره میکند که مبروک از اینکه به عنوان امام و مفتى سازمان الجهاد در مصر باشد طفره رفته است و هدفش از تشکیل انصار بيت المقدس انتقام گیری شخصى از دستگاه امنیتی مصر بوده است؛ خصوصاً بعد از آنکه دستگاه امنیتی مصر وی را در قضیه آذربايجان در سال 1998 –قبل از اتمام محاکمه قضیه «بازگشت کنندگان از آلبانی»- دستگیر و برای حدود یک سال زندانی کرده بود.
مبروک پس از آزادی که با عفو ریاست جمهوری محمد مرسی، برخی از گروه های سلفی از جمله سازمان «توحيد و جهاد»، «كتائب الفرقان» و «الرايات السوداء» را گرد هم آورد و با هدف تشکیل یک گروهک تروریستی به نام «انصار بيت المقدس» عملیاتهای تروریستی را در داخل مصر شروع کرد. اشاره می کند که نیروهای امنیتی مصر چندین بار برای دستگیری وی در روستای «المتانيا» مراجعه کردهاند ولی هنوز وی را دستگیر نکردهاند.
3.شادى المنيعى
اشخاص وابسته به «انصار بيت المقدس» که در روستای القصاصين واقع در مسیر صحرایی اسماعيليه-قاهره دستگیر شدند مطالب جالبی را نزد نیروهای امنیتی مصر اعترافات کردهاند. بر اساس گزارشهای مسئولان سیاسی و امنیتی متهم ردیف اول حاتم سلامة القاضى، ملقب بـه «فرح» از گروههای اولیه مقیم در اسماعيليه بوده است. وی که حدود سی ساله است، از ادامه تحصیل در آكادمي دریایی به دلیل ورود پدرش در تجارت مواد مخدر محروم میشود و همین عامل سبب افتادن در دام گروهکهای جهادی میشود که وی را برای انتقام گرفتن از مسببان این حادثه تشویق میکردند. فرد دوم فصيل حمدين، از منطقه سيناء و مقیم منطقه الشيخ زويد است که پدرش الشيخ حمدين ابوفصيل، قاضي سيناء به جرم تأمین منابع مالی گروهک¬های تروریستی دستگیر میشود.
شادی المنیعی
تكفيريها در اسماعيليه قبل از برکناری محمد مرسى حضور داشتند و تقریباً به صورت طبیعی بين سيناء و اسماعيليه در سایه ضعف نظارت نیروهای امنیتی در رفت و آمد بودند. سعيد منصور، یکی از ساكنان منطقة «ابوصوير»- از مکانهای مسلح در القناة- میگوید: رابطه خانوادگی و قبایلى بين اهالى سيناء وشهرهای اسماعيليه و سوئز و پورسعيد هنوز قطع نشده است، چون آنها خود را منتسب به یک قبیله میدانند و بر اساس قانون بدوی و صحرایی کسی که نیروهای امنیتی را از وجود یک نفر از افراد قبیبله آگاه کند خطاکار شناخته شده و مؤاخذه میشود.
به همین خاطر است که صحرانشینان این مناطق به جز موارد اندک با نیروهای امنیتی همکاری نمیکنند. به گزارش روزنامه الوطن به گفته یکی از نزدیکان نیروهای تکفیری مسلح در سینا مسئول اصلی برنامهریزی و سازماندهی نیروها فواز المنيعى برادر کوچک شادى المنيعى، است که به عنوان رهبر انصار بيت المقدس در سيناء شناخته میشود که البته وی دستگیر شده است.
فواز به عنوان یکی از نیروهای تكفيري در اسماعيليه در قاچاق سلاح فعالیت میکرد و برادرش شادى المنيعى به تجارت برده به اسرائیل مشغول بود که در جریان حوادث طابا دستگیر شد. وی همچنین مسئوليت ربودن سربازان در زمان مرسى را برعهده گرفت. شادى پس از فرار به سمت جنوب سيناء و به طور مشخص به منطقة وادى وتير، برای اجرای عملیات تروریستی دیگری به شمال سینا برگشت که طی آن 12 سرباز ارتش کشته و 35 نفر دیگر زخمی شدند.
شادى قبل از دستگیری، مغز متفکر انصار بیت المقدس شناخته میشد و تمام برنامهریزی و راهبری عملیات-های تروریستی را انجام میداد. در مورد ارتباط خانوادگی و قبائلی بین گروههای تکفیری در سینا باید اشاره کرد که خاندان «المنيعى» از قبيلة «السواركة»اند که دهها نفر از فرزندان این خاندان جزء سازمانهای تكفيري در سيناء محسوب میشوند که از جمله آنها محمد حمدان السواركة، مشهور به «ابوهاجر» است که مسئولیت حادثه 19 نوامبر را برعهده گرفت. میتوان گفت نصفی از خاندان منیعی از وابستگان حسنی مبارک و نصف دیگر تکفیریاند.
دكتر ناجح ابراهيم، عضو شوراى «الجماعة الإسلامية» سابق در این زمینه میگوید: «مهمترین سازمانهای جهادي در استانهای سيناء و القناة -خصوصاً بعد از انضمام عناصر (جندالله) که بقايای (التوحيد والجهاد) بودند- به جماعت (انصار بيت المقدس) و (كتائب الفرقان) منضم شدهاند». وی در خصوص علت تمركز آنها در این مناطق اضافه کرد: «این موضوع به وجود عناصر پنج گانه اصلی برای شکل گیری هر سازمان مسلحی بر میگردد که عبارتست از:
1.در دسترس بودن سلاح 2.منطقه صحرایي مناسب برای انجام فعالیتهای نظامی 3.وجود نیروهای انسانی برای پیوستن به این گروه ها 4.وجود منابع مالی لازم برای انجام عملیاتهای انتقامي و 5.ضعف قوانین امنیتی؛ چه اینکه منطقه سینا حداقل از لحاظ امنیتی از زمان انقلاب 25 ژانویه از مصر جدا شده است.
«ناجح» معتقد است «هر سازمان تروریستی روش، راهبرد و اهداف مختلفی نسبت به دیگر سازمان ها دارد، برای مثال (انصار بيت المقدس) از روش «انفجار» چه از طريق اتومبیلهای بمب گذاری شده یا جاسازی بمب استفاده میکند و از این روش از نیروهای امنیتی ارتش و پلیس انتقام میگیرد و روحیه آنها را تضعیف میکند؛ در حالی که (كتائب الفرقان) از روش «شکار یا قتل مستقیم» با آر.پى.جى و سلاحهای دستی اهداف خود را برای ضربه زدن به حكومت که وجهه سیاسی یا اقتصادى دارد استفاده میکنند.
برای مثال انفجار کشتی چینی داخل کانال سوئز و مورد هدف قراردادن اقباط (مسیحیان مصر) در حوادث کلیسای وراق برای نشان دادن ضعف حکومت جزء اقدامات گروهک کتائب است. در مجموع می توان گفت عناصر انصار بیت المقدس رویکردهای القاعده را برای خود انتخاب کردهاند و از روشهای تروریستی این گروه یعنی انفجار خودرو از راه دور یا عملیات انتحاری استفاده می کنند.
4.ابراهيم عويضه
در سپتامبر 2012 ابراهيم عويضه، از رهبران «أنصار بيت المقدس»، در روستای خريزة در وسط سيناء به هلاکت رسید که در هفته بعد در روستای «البرث» «منيزل سلامة» به عنوان عامل ترور عویضه سرش از بدنش جدا شده بود. البته در فایل تصویری که از وی موجود بود، وی به همکاری با موساد و سازماندهی ساکنین صحرای سینا برای همکاری با موساد اعتراف کرده بود. بعد از آن بود که جماعت انصار بیت المقدس «سليمان حمدان» را به عنوان جاسوس دوم دستگیر کردند در حالی که «سلامة العوايدة» با حمایت نیروهای اطلاعاتی رژیم صهیونیستی به عنوان جاسوس سوم به اراضی اشغالی فرار کرد.
ابراهيم عويضه
شروع درگیری های جماعت انصار با نیروهای مسلح مصری به آگوست 2012 بر می گردد که این گروهک متهم به دست داشتن در کشتار 16 نظامی مصری بود. بعد از آن بود که جماعت انصار با اهداف مختلفی از جمله انتقام گیری دست به اقدامات تروریستی میزد. در مقابل دستگاه امنیتی مصر توانست گروهک كتائب الفرقان وابسته به جماعت انصار بيت المقدس را که در جریان عملیاتهای انتحاری و ترور شخصیتهای مصری از جمله ترور وزیر کشور محمد ابراهيم دست داشتند دستگیر کند.
در این راستا دستگاه امنیت ملی مصر احمد سليم سی ساله از استان اسماعیلیه و چند نفر دیگر را دستگیر کرد. دستگیری تعدادی از افراد گروهک انصار بیت المقدس جزء شدیدترین ضربات امنیتی علیه تروریسم کور محسوب می شود که تلاش داشت از ملت مصر و دستگاههای دولتی انتقام بگیرد. به همین جهت بخش امنیتی مصر گزارش های دقیقی از گروههای تروریستی آماده کرده و اعضای آنها را رصد میکند.
در همین راستا وزارت کشور مصر اعلام کرد که 39 عضو یک گروه مسلح مرتبط با گروه «انصار بیت المقدس» را بازداشت کرده است که به گفته وزارت کشور دست به اقدامات تروریستی زدهاند. از سوی دیگر ارتش مصر عملیات امنیتی گستردهای را در چند منطقه در رفح و روستاهای مرزی در شبه جزیره سینا آغاز کرد. بر این اساس ارتش مصر در این عملیات گروهها و عناصر تکفیری و جهادی را که در چند ماه گذشته حملاتی علیه نیروهای ارتش انجام دادهاند را بازداشت کرد. «عبدالفتاح السیسی» وزیر دفاع مصر که عزم خود را جزم کرده است تا در انتخابات ریاست جمهوری مصر، سکان داری این منصب را به دست گیرد اعلام کرده بود که دولت موقت مصر عزم خود را برای مبارزه با تروریسم جزم کرده است.
وضعیت امنیتی در شبه جزیره سینا به نحوی است که در پی اعلام مسئولیت حوادث امنیتی رفح در شبه جزیره سینا از سوی جماعت انصار بیت المقدس نیروهای رژیم صهیونیستی حالت آمادهباش اعلام کرده و در مرزهای دو طرف مستقر شدند. این انفجار به کشته شدن 11 تن و زخمی شدن 17 تن منجر شد.
بعد از برکناری مرسی مشخص بود که انصار بیت المقدس به صراحت علیه دولت مصر اعلام جنگ کنند، این موضوع در سلسله عملیاتی بعد از متفرق کردن تظاهرات رابعة العدویه و میدان النهضه دنبال شد که نقطه آغازین آن حمله به کاروان محمد ابراهیم وزیر کشور مصر و ترور سرهنگ محمد مبروک از اعضای عناصر امنیتی این کشور بود و با انفجارهای مراکز امنیتی در اسماعیلیه و المنصوره ادامه پیدا کرد تا اینکه به انفجار دفتر امنیتی قاهره رسید.
1.ارتباط انصار با اخوان المسلمین
اگر در ابتدا عدهای نسبت به وجود مناسبات بین این دو به علت اختلافات ایدئولوژیک بین آنها تردید داشتند، اما بعد از سقوط دولت اخوانی در مصر اطلاعاتی که در ماههای اخیر فاش شده است، تردیدها را در مورد ارتباط این گروه با اخوان از بین برده است. روابط بین اخوانی ها با انصار بیت المقدس در روزهای اولیه انقلاب 25 ژانویه شکل گرفت و عبدالناصر ابوالفتوح از رهبران جهادی در فراری دادن رهبران اخوان المسلمین از زندان دست داشت.
ناجح ابراهیم از رهبران سابق گروههای جهادی می گوید: اتفاقاتی که در سینا روی داده، از طریق توافق بین محمد مرسی و ایمن الظواهری رهبر القاعده انجام شده است. الظواهری خواهر زاده رفاعه الطهطاوی رئیس دفتر ریاست جمهوری مصر در زمان مرسی بود. وی تلاش های زیادی را نیز برای آزادی خواهرزاده دیگرش یعنی محمد الظواهری برادر رهبر القاعده انجام داد.
ابراهیم میگوید ارتباط بین مرسی و الظواهری از طریق طهطاوی صورت گرفت و نزدیک بود دیداری سه جانبه بین این افراد در زمان سفر محمد مرسی به پاکستان انجام شود، اما رسیدن اطلاعاتی در مورد احتمال اقدام دستگاههای جاسوسی آمریکا برای به اسارت گرفتن رهبر القاعده این دیدار را منتفی کرد.
این اطلاعات را نبیل نعیم موسسه گروه الجهاد در مصر نیز تایید کرده و در یکی از مصاحبههای تلویزیونی خود گفت که ارتباط بین اخوان المسلمین و انصار بیت المقدس از طریق خیرت الشاطر و محمد الظواهری صورت می گیرد. این مقام جهادی سابق گفت که این دو نفر موفق شدند یک مجموعه جهادی متحد در سینا تحت بیعت ایمن الظواهری ایجاد کنند که با هزینه های فراوان تأمین مالی می شود و با سلاح های زیادی از غزه، لیبی و ترکیه تجهیز می شود.
نعیم هدف از تمام این اقدامات را تخریب ارتش مصر مانند مدل های سوریه و عراق اعلام و تاکید کرد که کنگره بین المللی اخوان المسلمین که اخیراً در لاهور پاکستان تشکیل جلسه داده، مبلغ یک و نیم میلیارد دلار از سوی قطر برای این منظور اختصاص داده است. در این راستا قرار است بر اساس تجربه سوریه، ارتش آزاد مصر در این کشور تشکیل شود.
عمار علی حسن از تحلیلگران مسایل مربوط به گروه های اسلامگرا می گوید که اخوان المسلمین از این روند سه دستاورد را برای خود محقق خواهند کرد:
الف) ایجاد لغزش در روند سیاسی مصر و به فرسایش کشاندن دولت این کشور. ب) انتقام از ارتش مصر از تمام اتفاقات علیه اخوان المسلمین از سال 1952 تاکنون. ج) حضور عناصر اخوانی به عنوان قطب تعامل با گروه های افراطی گرا که حتی در زندان هم این روند ادامه پیدا کرده است.
اگر بین اخوان المسلمین و انصار بیت المقدس روابط ساختاری جدید وجود داشته باشد یا اینکه تنها تقاطع منافع بین آنها ایجاد شده باشد، یورش جهادگرایان به اوضاع امنیتی مصر احتمال حضور آنها در ویترین حوادث امنیتی کشور را افزایش داده و آنها را به عنصر سرسخت معادلات مصر در مرحله آینده تبدیل کرده است. شاید با وجود نفوذ عناصر انصار بیت المقدس از سینا به وادی النیل و دلتا از طریق صحرای شرقی، خطرات کنونی در مصر افزایش یابد، چرا که این روند زمینه مناسبی برای ایجاد علمیات مختلف و بازگشت کشور به سناریوهای دهه نود قرن گذشته ایجاد میکند.
گرچه جماعت اخوان به صورت علنی این حملههای تروریستی را رد کرده است ولی بسیاری از تحلیلگران سیاسی مصر معتقدند انصار بيت المقدس به عنوان بازوی نظامی اخوان در حال فعالیت است؛ چرا که فعالیت اخوان المسلمین در مصر غیر قانونی اعلام شد و این سازمان به عنوان یک سازمان تروریستی معرفی گردید. برخی از تحلیل گران امنیتی معتقدند انصار بيت المقدس، نیروهای شبه نظامی وابسته به خيرت الشاطر، معاون مرشد عام اخوان هستند که عبدالفتاح السيسي را تهدید کنند. از بین کسانی که این تحلیل را قبول دارند می توان به جداشدگان از جماعت اخوان اشاره کرد که معتقدند شاطر قصد جدی دارد که تعدادی از اعضاء جماعت اخوان تمرینات نظامی را یاد بگیرند تا در مواقع لزوم از آنها استفاده شود.
از طرف دیگر جماعت انصار بيت المقدس بر کمک همه جانبه خود به دانشجویان اخوان المسلمين در دانشگاه های مصر در برگزاری تظاهرات علیه حکومت کنونی خبر داد. در یک بیانیه ای که انصار بيت المقدس در حمایت از تظاهرات دانشجویان اخوانی صادر کرد آمده است: «برادران شما در اخوان المسلمین هزینه های جانی انقلاب را می پردازند و مراقب اقدامات کم ارزش ارتش و پلیس هستند و به خوبی می دانند که این موضع گیری، آنها را در معرض دستگیری و درخطر افتادن آبرویشان قرار می دهد.» در ادامه این بیانیه بر استمرار این مسیر و ادای دین به ملت مصر و اسلام تأکید شده است و بیان شده که از بین بردن سازمانهای دولتی مواجب بگیر بر هر فردی واجب است.
منابع نظامی رژیم صهیونیستی که در روز 22 جولای از خروج 6 تن از رهبران اخوانالمسلمین مصر به مقصد نوار غزه پس از کودتای نظامی علیه محمد مرسی خبر داده بود، اکنون در گزارشی جدید مدعی شده اند که اخوانالمسلمین به عملیات زیرزمینی روی خواهد آورد. بنابر گزارش این منابع، مرکز فرماندهی تشکیلات مخفی اخوانالمسلمین در نوار غزه واقع شده است و ریاست آن را «عزت ابراهیم»، مرد آهنین اخوانالمسلمین بر عهده دارد. زیرزمینی شدن اقدامات اخوان تعبیر دیگری از تشدید اقدامات تروریستی و اجرای عملیات در شبه جزیره سینا است. البته اخوانیها امیدوارند که بتواند شورش را از سینا به قاهره تسری بخشند.
این گزارش ضمن اشاره به حمله هواپیماهای بدون سرنشین اسرائیلی به شبهجزیره سینا با هدف از بین بردن یک سکوی پرتاب موشک، آن را بخشی از همکاری اسرائیل و کودتاچیان مصری دانسته است.گروه سلفی «انصار بیت المقدس»، اسرائیل را متهم کرده که در این حمله، چهار تن از نیروهایش را کشته است. مقامات مصری ظاهرا بهجهت آنکه نمیخواستهاند در عید فطر خود دست به چنین اقدامی بزنند، این ماموریت را به صهیونیستها واگذار کردند. در مجموع می توان گفت سیسی، وزیر دفاع مصر از فضای امنیتی و آشوب به وجود آمده توسط تروریست ها سود خود را میبرد که همان بهانه مقابله ارتش با گروهک های تروریستی است. بدین منظور سیسی با این بهانه ارتش و خودش به عنوان فرمانده ارتش را تنها گریز مردم مصر برای نجات از اقدامات تروریستی می داند.
ثروت الخرباوي، از رهبران سابق جماعت اخوان المسلمين، نیز به طور صریح در برنامه گفت-وگومحور"الحدث المصري" از شبکه "العربية الحدث" گفت: «بعد از 30 ژوئن اخوان ضربه های شدیدی از نیروهای امنیتی و شهروندان مصری خورد. جماعت انصار بيت المقدس و كتائب الفرقان دو شاخه فرعی اخوان هستند. اخوان با دروغ پردازی هایی که می کند دقیقاً قدم جا پای یهود می گذارد...»
2.ارتباط انصار با القاعده
جماعت انصار بیت المقدس با استفاده از تاکتیکهای مختلف، حملاتی متعدد علیه اهداف دور دست انجام داده و توان نفوذ و قدرت خود در این زمینه را به نمایش گذاشته است. این گروه توانسته است به سرعت جایگاه برجستهای در میان فعالترین گروههای تکفیری جهان برای خود بیابد، این مسئله نشان از آن دارد که این گروه ویژگیهای «القاعده» را دارد، یا به عبارت دیگر، بازوی این سازمان تروریستی در مصر است، هر چند نام القاعده را بطور صریح مورد استفاده قرار نمیدهد.
مرکز مطالعات استراتژیکی و امنیتی آمریکا به نام «استراتفور» طی گزارشی اطلاعاتی در مورد ظهور گروه «انصار بیت المقدس» در جمهوری عربی مصر و رابطه آن با تشکیلات تروریستی «القاعده» در عراق، تاکید کرد که گروه «انصار بیت المقدس» طی ماههای اخیر حملات خود را با اعتماد به نفس و کاملاً حرفه ای بر اساس اهداف تروریستی انجام داده است. هیچکدام از اقدامات شدید امنیتی به اجرا گذاشته شده توسط نیروهای امنیتی مصر در پی بمب گذاری اداره امنیت قاهره و تعدادی ازایستگاه های پلیس، مانع ترور سرلشکر محمد سعید، معاون وزیر کشور مصر نشد.
این گروه در فیلمهای ضبط شده از آرم و لوگوی خاص خود استفاده کرده که عبارت است از پرچمی با تصویر عقاب و انگشتر پیامبر–یک دایره سیاه و سفیدمحاط با شهادتین- این همان پرچمی است که برای اولین بار در دست گروههای تکفیری در عراق ظاهر شده و سپس توسط «دولت اسلامی عراق» به عنوان آرم این گروه مورد استفاده قرار گرفته است.
همچنین تشکیلات القاعده در شبه جزیره عرب و جنبش جوانان سومالی نسخههای متنوعی از این پرچم را که به «استاندارد سیاه» معروف است به کار بردهاند. علاوه بر این، به نظر میرسد که ارتباطی قوی بین «انصار بیت المقدس» و «القاعده در شبه جزیره عرب» وجود دارد، که به نوبه خود اعضای این گروه تروریستی را «برادران ما در سینا» توصیف کرده است.
این گروه سلاح مورد نیاز خود را از لیبی تامین میکند. طبق گزارش استراتفور گزارشهایی در دست است که ارتباط این گروه با شبکه محمد جمال، عضو جهاد اسلامی مصر و یکی از همکاران نزدیک رهبر القاعده ایمن الظواهری را تاکید میکند. برخی نیز ادعا کرده اند این گروه شاخه نظامی تروریستی اخوان المسلمین است که حماس تامین کننده مالی اصلی آن است و نشانههایی وجود دارد که برخی از اعضای اخوان المسلمین عملا به گروه «انصار بیت المقدس» پیوستهاند.
منابع اطلاعاتی گزارش دادند که «القاعده» در سازماندهی 3 پایگاه نظامی در مرزهای تركيه و سوريه برای اجرای عملیاتهای تروریستی در هر دو کشور موفق شده است. این سه پایگاه نظامی برای تمرینهای نظامی و سازماندهی نیروها برای اجرای عملیاتهای تروریستی در ترکیه و همچنین سوریه بوده است؛ به این ترتیب که اولین پایگاه در شهر «كرمان» نزدیک استانبول که حدود 150 هزار سکنه دارد، دومی در شهر استراتژیک «أوزمانيا» و سومی در شهر «سان ليلورفا أورفا» در جنوب غربی تركيه قرار دارد.
ناظران امنیتی از باز بودن مرزهای ترکیه به روی جهادي های مرتبط با القاعده و سازمانهای جهادی دیگر ابراز نگرانی کرده اند چرا که ادامه این سیاست منجر به افزایش حضور نیروهای القاعده در ترکیه و اروپا شده و به این ترتیب منافع اقتصادی و امنیتی ترکیه به خطر می افتد. البته این که القاعده یک شبکه ارتباطی برای نیروهای خود در سوریه و عراق و همچنین برای ارتباط با سازمان «انصار بيت المقدس» در صحرای سيناء در مصر داشته باشد بعید نیست. چه اینکه خبرهایی از تشکیل گروه جدیدی به نام «دولت اسلامی لیبی و مصر» بعد از تشکیل گروه موسوم به داعش «دولت اسلامی در عراق و شام» وجود دارد. منابع امنیتی عالیرتبه در مصر از اقدام گروههای تکفیری و برخی عناصر وابسته به جنبش «اخوانالمسلمین» مبنی بر تأسیس تشکیلات تروریستی دولت اسلامی لیبی و مصر در مرزهای این دو کشور خبر داده بودند. به گفته این منابع این تشکیلات تروریستی جدید با کمک عناصر افراطگرایی که اخوانالمسلمین را تأیید میکنند و نیز به تحریک داعش تشکیل شده است.
3.ارتباط انصار با داعش
سرویس های اطلاعاتی عربی اخیراً متوجه شده اند، جماعت موسوم به «دولت اسلامی در عراق و شام» (داعش) قصد دارد برای تقدیر و تجلیل از اقدامات تروریستی جماعت انصار بیت المقدس این گروه را درون داعش جذب نماید و از آنها حمایت مالی و لجستکی به عمل آورد. داعش هم اکنون بعد از ملاحظه عملیاتهای گسترده و تعیین کننده جماعت انصار بین المقدس در مصر، سوریه، عراق و فلسطین و تاثیر مهمی که عملیات این گروه به نفع "داعش" تا به حال داشته است، تصمیم گرفته است اعضای این گروه را در بطن داعش جای دهد.
این تصمیم بعد از آن گرفته شده که داعش در حلب متحمل شکست های سنگینی شدند، اما در مقابل این گروه در عراق و بخصوص در شهر فلوجه دستاوردهای بسیار خوبی داشته است. امیر داعش ابوبکر البغدادی که تصمیم گرفته به منظور تقدیر از عملکرد خوب جماعت انصار بیت المقدس اعضای این گروه را هم به گروه خود محلق سازد، می کوشد ضمن گسترده جلوه دادن دامنه عملیات تروریستی گروهش در کشورهای مختلف با این طریق به نحوی با پایه های اصلی سازمان تروریستی القاعده در افغانستان وارد رقابت شود.
هم اکنون میان البغدادی و ایمن الظواهری سرکرده سازمان تروریستی القاعده نوعی رقابت تنگاتنگ حاکم است و البغدادی قصد دارد با جذب گروه های تروریستی کوچکتر دامنه حضور و عملیات سازمان های تروریستی منتسب به خود را گسترده تر سازد. براساس تازه ترین اطلاعات به دست آمده از بین اعضای تازه بازداشت شده جماعت انصار بیت المقدس که از سوی نیروهای امنیتی مصری دستگیر شده اند مشخص شده هم اکنون شکاف در بین اعضای این جماعت دیده میشود چرا که بسیاری از اعضای انصار بیت المقدس مایل به پیوستن به گروه داعش نیستند.
جنبش حماس هر گونه ارتباط با گروه انصار بیت المقدس و قاچاق موشک¬های سام 7 به سینا را رد کرد. چه اینکه «سامی ابوزهری» سخنگوی جنبش حماس گفته بود: در غزه هیچ گروهی به این اسم وجود ندارد و این قبیل تلاش ها برای مرتبط کردن این گروه مصری به غزه، تلاشی برای انتقال بحران مصر به خارج است. ابوزهری توقف تکرار این دروغ پردازی ها را که تنها به نفع رژیم اشغالگر است، خواستار شد.
در همین رابطه وزير اوقاف فلسطين، دكتر محمود الهباش، ضمن ابراز همبستگی ملت فلسطين با حكومت و ملت مصر، از اقدامات تروریستی اخوان المسلمین مصر بسیار انتقاد کرد و در مورد «جماعت انصار بيت المقدس» گفت: «این گروه شیطانی ساخته دست اسرائیل هستند تا چهره مقاومت ملی فلسطین و تصویر مسجد الأقصى و مدافعان حقيقي آن را مشوه جلوه دهند و ملت فلسطين را خوار و ذلیل کرده و نفرت عمومی از فلسطینیان در حتى در بین کشورهای عربي و اسلامي ایجاد کنند و به همین جهت هم اسم خود را یاران بیت المقدس گذاشه اند؛ در حالی که اسم حقیقی این گروهک تروریستی «دشمنان بیت المقدس» است.»
حماس معتقد است انصار بیت المقدس، بزرگترین سازمان جهادی فعال در شبه جزیره سینا است که به ادعای سازمان های اطلاعاتی رژیم صهیونیستی با کمیته های مقاومت مردمی فلسطین در جریان عملیات جاده شماره 12 میان نقب و ایلات که منجر به کشته شدن 8 اسرائیلی شد، همکاری داشت. انصار بیت المقدس مسئول اکثریت حملات صورت گرفته علیه خط لوله انتقال گاز مصر به رژیم صهیونیستی و شلیک موشک های کاتیوشا به شهرک ایلات بوده است.
جماعت انصار بیت المقدس علاوه بر انفجار خطوط لوله صادرات گاز مصر به رژیم اسرائیل تلاشهای زیادی برای اجرای حملات دیگری علیه اهداف صهیونیستی میکنند که برخی از آنها عبارتند از: حملات علیه گشتی های ارتش صهیونیستی که مسئولیت نگهبانی از دیوار مرزی را بر عهده دارند، اجرای عملیات در داخل شهرک ایلات و هدف قرار دادن جنگنده های صهیونیستی به هنگام فرود در فرودگاه ایلات.
گروهی که انصار بیت المقدس را یک جریان فلسطینی الاصل می دانند که از ابتدا تحت عنوان "مجلس شورای مجاهدان اطراف بیت المقدس" تشکیل شده است معتقدند جنبش حماس بنا به دلایل مختلف با این گروه وارد جنگ شد. از جمله این عوامل عدم تمایل حماس برای از بین رفتن معاهده آتش بس با دشمن اسرائیلی بود که بعد از جنگ سال 2008 بین دو طرف به امضا رسیده بود. حماس نگران بروز جنبش های مسلح بود که کنترل بر آنها سخت باشد و در نهایت به عنوان یک جنبش اسلامی مقاومت با آن وارد جنگ شد.
بعد از درگیری بین انصار بیت المقدس و جنبش حماس این گروهها از طریق تونل های قاچاق کالا در طول مرزهای مصر و غزه به سینا نقل مکان کردند، تعداد آنها در آن زمان بالغ بر 150 نفر اعلام شده است، آنها با گروه های جهادی فعال در این منطقه - چه جریانهای معروف و شناخته شده شامل "التوحید و الجهاد" که مسئول انفجارهای طابا و شرم الشیخ در سال 2004 و 2005 بود یا سایر گروه های محلی کوچک دارای تفکرات القاعده- ائتلاف کردند و به این ترتیب قدرت خود را در این منطقه افزایش دادند.
اقدامات تروریستی که انصار بیت المقدس مسئولیت آنها را بر عهده گرفته است
اولین ظهور علنی انصار بیت المقدس در تاریخ 25 ژولای سال 2012 بود و این جریان در نواری ویدیویی در شبکه اینترنتی یوتیوب مسئولیت انفجار خط لوله انتقال گاز از مصر به اسرائیل در سینا را بر عهده گرفت. در این نوار ویدیویی عناصر مسلح با نقاب و لباس های نظامی مسئولیت و طرح خود برای انجام این عملیات انفجار را اعلام کردند. دومین ظهور رسمی این جریان در 16 آگوست سال 2012 بود که این گروه حمله موشکی از نوع گراد به مجتمع ایلات در جنوب فلسطین اشغالی را بر عهده گرفت.
سپتامبر سال 2012 سومین ظهور علنی این گروه بود که این جریان قتل یکی از مزدوران اسرائیل در انتقام مشارکت وی در عملیات ترور ابراهیم برکات یکی از اعضای گروه های جهادی را بر عهده گرفت. این موضوع نیز از طریق صدور بیانیه صورت گرفت. مدتی بعد این جریان از کشته شدن مزدور دوم اسرائیلی و فرار نفر سوم به سرزمین های اشغالی خبر داد. در اواخر سپتامبر نیز انصار بیت المقدس از قتل 8 نظامی اسرائیلی در واکنش به انتشار فیلم توهین آمیز علیه پیامبر اعظم اسلام خبر دادند. اما برخی دیگر از اقدامات تروریستی جماعت انصار که مرتبط با مسئولین بلندپایه مصری و نیروهای امنیتی می شد به شرح زیر است:
1.ترور معاون وزیر کشور مصر: محمد السعید سعد الدين
جماعت «انصار بیتالمقدس» با انتشار بیانیه کوتاهی مسئولیت ترور سرلشکر «محمد السعید» مدیر دفتر فنی وزارت کشور مصر را در تاریخ سه شنبه 8/11/92 بر اثر تیراندازی مقابل منزلش در استان جیزه بر عهده گرفت . جماعت انصار خطاب به «السیسی» وزیر دفاع و «محمد ابراهیم» وزیر کشور نوشت: «بشارت باد بر شما آنچه که به زیان شماست. وقت قصاص فرا رسید.»
سعد الدين
جالب اینجاست که انصار بیت المقدس در اشتباهی فاحش با انتشار بیانیه ای به تاریخ یک ماه پیش، مسئولیت ترور "محمد السعید" را برعهده گرفته بودند. دو فرد مسلح سوار بر یک دستگاه موتورسیکلت دیروز محمد السعید مدیر دفتر فنی وزیر کشور مصر را مقابل خانه اش در خیابان الهرم در منطقه الطالیبه شهر قاهره به قتل رسانده و موفق به فرار شدند. انصار بیت المقدس در بیانیه خود به جای درج تاریخ ترور السعید یعنی روز سه شنبه مصادف با 28 ماه جاری میلادی، تاریخ یک ماه پیش یعنی 28 ماه دسامبر سال 2013 میلادی را درج کرد.
2.ترور وزیر کشور: محمد ابراهیم
خودرویی بمب گذاری شده در نزدیکی خانه محمد ابراهیم وزیر کشور مصر در تاریخ 14/6/92 در شهرک نصر قاهره منفجر شد که در اثر آن دهها نفر از جمله چهار نفر از محافظان وزیر کشور زخمی شدند. محمد ابراهیم هنگام انفجار خودرو درخانه نبوده است و وی برای اطمینان دادن به شهروندان مصری، در تلویزیون ظاهر شد. این انفجار ناشی از پرتاب نارنجک به کاروان وی بوده است. جماعت انصار بیت المقدس مسئولیت این انفجار را بر عهده گرفت. تیتر بیانیه جدل برانگیز آنها عبارت ذیل بود: «نبرد انتقام برای مسلمانان مصر» البته یک مسئول امنیتی مصر گزارش داد که در جریان حمله به کاروان وزیر کشور، 2 نفر از مهاجمان کشته شدند.
محمد ابراهیم
این نخستین انفجار تروریستی در قاهره از سالهای طولانی است. انفجار این خودرو در حالی رخ داد که از زمان عزل مرسی در تاریخ 3 جولای تا کنون، موج خشونت در مصر افزایش یافته بود و بیش از یک هزار نفر در جریان این خشونتها کشته و عده زیادی نیز زخمی شده بودند.
3.ترور مسئول پرونده اخوانالمسلمین: محمد مبروک
محمد مبروک، مسئول رسیدگی به پرونده اخوانالمسلمین در اداره امنیت ملی وزارت کشور مصر یکشنبه شب 26 آبان 92 در حال خروج از خانهاش در شهرک "نصر" قاهره ترور شد. افراد ناشناس در حالی که سوار بر خودرویی سفید رنگ بودند، هفت گلوله به سمت مبروک شلیک کردند که وی بلافاصله پس از این حمله و در اثر شدت جراحت وارده جان باخت. گزارشها حاکی است که سه تن در ترور مبروک دست داشتند.
محمد مبروک
4.انفجار مرکز امنیتی منصوره
انصار بیتالمقدس پیش از این نیز انفجار مرکز امنیتی منصوره، ساختمان اطلاعات نظامی اسماعیلیه را به عهده گرفته بود. این گروه تکفیری قبلاً به مردم مصر هشدار داده بود که نزدیک مراکز امنیتی نشوند چرا که این مراکز توسط این گروه مورد هدف قرار گرفته خواهد شد.
4.انفجار اداره امنیت قاهره
انصار بیتالمقدس همچنین مسئولیت انفجار اداره امنیت قاهره مورخ 4/11/92 را که به کشته شدن ۴ تن و زخمی شدن بیش از ۵۰ نفر دیگر انجامید، بر عهده گرفت. این گروه جهادی در صفحه رسمی توئیتر خود نوشت: موفق شدیم اداره امنیت قاهره یکی از لانههای مزدوران و جنایتکاران را منفجر کنیم.
5.انفجار خط گاز مصر
جماعت «انصار بیت المقدس» مسئولیت انفجار خط لوله انتقال گاز مصر به اردن در صحرای سیناء را - در منطقه المقتضبه در جنوب شهر العریش در شمال سینا- بر عهده گرفت . افراد مسلح ناشناس مورخ 7/11/92 خط لوله انتقال گاز طبیعی مصر به اردن را منفجر کردند. البته خطوط لوله انتقال گاز طبیعی در منطقه صنایع سنگین در مرکز سینا و دیگر مناطق نیز بارها منفجر شده بود.
منفجر کردند که برخی از این خطوط برای انتقال گاز داخلی و نه صادرات بوده است. در برخی از کلیپ هایی که از این جماعت در فضای مجازی موجود است ایمن الظواهری به تمجید مسببان انفجار خط لوله گاز پرداخته است. البته جماعت انصاربیت المقدس خطوط گاز صادراتی مصر به اسرائیل را پس از آنکه صادرات گاز در زمان حکومت شورای نظامی مصر با حکم دادگاه – مبنی بر بطلان معاملات فسادگونه در زمان مبارک - متوقف شد، از انفجار آن دست کشیدند و عملیاتهای خود را داخل اراضی اشغالی برای مثال در منطقه «أم الرشراش، إيلات» انجام می دادند.
در مورد انفجار اخیر باید گفت سه توریست اهل کره جنوبی در جریان بمب گذاری در نزدیکی مرز مصر و فلسطین اشغالی جان خود را از دست دادند. همچنین ده ها تن دیگر در جریان این انفجار به شدت مجروح شدند. هدف از حمله مذکور اتوبوس توریست های کره جنوبی بود که از شهر سنت کاترین مصر در حال حرکت به سمت مرز اسرائیل بودند. به گفته سخنگوی پلیس رژیم صهیونیستی انفجار در فاصله سه مایلی از مرز اسرائیل و در نزدیکی شهر توریستی ایلات اسرائیل رخ داد. در نتیجه این حادثه هر دو کشور مرزهای خود را به طور موقت بستند. منابع وابسته به رژیم صهیونیستی از آماده باش نظامیان این رژیم در مرز فلسطین اشغالی با مصر پس از انفجار اتوبوس در شهر طابا خبر دادند. این منابع همچنین از منع ورود گردشگران صهیونیست به داخلی سینا از طریق گذرگاه طابا خبر دادند.
علاوه بر این موارد، جماعت انصار بيت المقدس مسئولیت انفجار اداره امنیت جنوب سینا، سرنگونی یک بالگرد و غیره را نیز بر عهده گرفته است. جماعت انصار بیت المقدس در برخی از بازجویی ها اعتراف کرده اند که تعدادی از مؤسسات عمومی و نظامی را مورد هدف قرار داده بودند. علاوه بر این هدف قرار دادن ساختمان تسلیحات و پادگان امنیت مرکزی در مسیر صحرایی اسکندریه از جمله دیگر اعترافات این گروه بود.
انصار بيتالمقدس تصاوير ويدئويي از هدف قراردادن اتوبوس حامل سربازان مصري در صحراي سينا با استفاده از خودرو بمبگذاري شده منتشر کرد. خودرو بمبگذاري شده که در کنار جاده پارک شده است، هنگام عبور اتوبوس حامل سربازان مصري منفجر ميشود. در اين انفجار 11 سرباز مصري کشته شدند.
جمع بندی و نتیجه گیری
انصار بیت المقدس پس از شکل گیری و مقابله ابتدایی به صورت حملات ایذایی موقت به رژیم صهیونیستی، تغییر راهبرد داد و در راستای تهدید برای هدف قرار دادن نیروهای امنیتی و پلیسی کشور مصر حتی نسبت به وزیر دفاع السیسی و وزیر کشور مصر محمد ابراهیم نیز طرح ترور ریخت.
طی ماههای گذشته حملات انصار بیت المقدس از سینا به قلب وادی النیل منتقل شد و تلاش آنها برای ترور وزیر کشور ناکام ماند ، ولی تشدید حملات این گروه تنها پس از یک روز از اعلام حمایت فرماندهان ارتش مصر از نامزدی السیسی در انتخابات ریاست جمهوری مصر که احتمال پیروزی وی نیز در این انتخابات وجود دارد، آغاز شد. السیسی که در اوت سال 2012 از سوی محمد مرسی رئیس جمهور وقت مصر به عنوان وزیر دفاع این کشور تعیین شد از محبوبیت بالایی در میان قشر زیادی از ملت مصر برخوردار است و پیروزی وی در انتخابات ریاست جمهوری تکمیل حکومت فرماندهان ارتش مصر در این کشور خواهد بود به گونهای که از زمان فروپاشی نظام پادشاهی در مصر در سال 1952 تمامی کسانی که در این کشور حکومت کردهاند، منتسب به ارتش بودند و همین امر باعث انتقاد شدید جماعت اخوان المسلمین شده است.
در این بین همچنان که سیسی از روند همه پرسی قانون اساسی مصر استفاده تمام را برد و پس از این همه پرسی بود که اعلام کاندیداتوری کرد، در جریان مبارزه با تروریسم کور نیز ارتش و خودش به عنوان فرمانده ارتش را علاج بیماری امنیتی مصر می داند که با به کرسی ریاست جمهوری نشستن وی، بیماری امنیت مصر درمان شود؛ انتخاباتی که بسیاری از افراد لیبرال و مشهور مصری گفته اند اگر وی کاندیدا شود، ما به نفع او کنار می رویم؛ و پس از آن است که قصه پر غصه مصر همچنان ادامه خواهد یافت.
منابع:
[1] أنصار بيت المقدس أبرز الجماعات الجهادية في سيناء، جریده الشروق التونسیه، 25 جانفي 2014 ، علی الرابط التالی:
http://www.alchourouk.com/35645/675/1/%D8%
[1] أنصار بيت المقدس"..بين الحقيقة والتهويل 8 %A84
[1] «أنصار بيت المقدس»: مقاومة أم إرهاب؟ جریده الاخبار علی الرابط التالی:
http://www.al-akhbar.com/node/191001
[1] أنصار بيت المقدس ، إسماعيل الاسكندراني،28 يناير 2014 علی الرابط التالی:
http://masralarabia.com/المقالات?view=blog&id=198955
[1] أنصار بيت المقدس ذراع "القاعدة" الجديد في مصر، موقع العربیه، علی الرابط التالی:
http://www.alarabiya.net/ar/arab-and-world/egypt/2014/02/01
[1]إزاحة الستار عن قائد أنصار بيت المقدس، جریده الموجز، علی الرابط التالی:
http://almogaz.com/news/politics/2013/12/22/1245911
[1] من هو شادي المنيعي؟.. زعيم أنصار بيت المقدس، موقع مصراوی، علی الرابط التالی:
http://www.masrawy.com/News/reports/2014/february/7/5823119.aspx
[1] «شجرة العائلة» لقيادات تنظيم أنصار بيت المقدس، موقع الوطن، علی الرابط التالی:
http://www.elwatannews.com/news/details360597/
[1] تفاصيل استشهاد الجهادي إبراهيم عويضة.. مصور، الحقیقه، علی الرابط التالی:
http://factjo.com/pages/newsdetails.aspx?id=24698
[1] إسماعيل الإسكندراني، "اختراقات أمنية إسرائيلية متكررة في سيناء وسؤال السيادة والكفاءة"، مدونة أحب سيناء، علی الرابط:
http://wp.me/p 1xe8K-4q
[1] «أنصار بيت المقدس» للجيش والشرطة: سنذبحكم لو مررتم الدستور
http://www.almasryalyoum.com/news/details/357804
[1] ضبط خلية تابعة لـ"أنصار بيت المقدس" في مصر 30 يناير 2014م، العربیه، علی الرابط التالی:
http://www.alarabiya.net/ar/arab-and-world/egypt/2014/01/30
http://www.alborsanews.com/2014/01/308
[1] بازداشت یک گروه مسلح در مصر، خبرگزاری مشرق، ۰۲ آذر ۱۳۹۲، قابل دسترس در سایت:
http://www.mashreghnews.ir/fa/news/265638
[1] آمادهباش صهیونیست در مرزهای مصر، خبرگزاری مشرق، 21 شهریور ۱۳۹۲، قابل دسترس در سایت:
http://www.mashreghnews.ir/fa/news/248330
[1] عامل انفجارهای تروریستی اخیر مصر کیست؟ انصار بیت المقدس، سلفیهای نیمه تکفیری! روزنامه لبنانی السفیر ، به نقل از: خبرگزاری تسنیم، 6/11/92
http://www.tasnimnews.com/Home/Single/259632
[1] روزنامه لبنانی السفیر، به نقل از: عامل انفجارهای تروریستی اخیر مصر کیست؟ انصار بیت المقدس، سلفیهای نیمه تکفیری! خبرگزاری تسنیم، 6/11/92 ، قابل دسترس در سایت:
http://www.tasnimnews.com/Home/Single/259632
[1] خبراء ومنشقون: أنصار بيت المقدس ذراع عسكرية للإخوان، العربیه، علی الرابط التالی:
http://www.alarabiya.net/ar/arab-and-world/egypt/2014/01/26
[1] أنصار بيت المقدس تعلن تأييدها لطلاب الإخوان فى مظاهراتهم، موقع البلد، علی الرابط التالی:
http://www.el-balad.com/708080#sthash.gdKJxRGg.dpuf
[1] اتحاد ارتش مصر و اسرائیل علیه اخوان، خبرگزاری مشرق، 21 مرداد ۱۳۹۲، قابل دسترس در سایت:
http://www.mashreghnews.ir/fa/news/240064
[1] أنصار بيت المقدس .. الذراع الإسرائيلى فى مصر !!.......... بقلم د. رفعت سيد أحمد
http://elw3yalarabi.org/modules.php?name=News&file=article&sid=15374
[1]الخرباوي: "أنصار بيت المقدس" و"كتائب الفرقان" فرعان من جماعة الإخوان
http://amwalalghad.com/index. 126500
[1] جماعة أنصار بيت المقدس وعلاقاتها بتنظيم القاعدة، موقع السکینه، علی الرابط التالی:
http://www.assakina.com/news
[1] گزارشی اطلاعاتی درباره گروه «انصار بیت المقدس» بازوی جدید «القاعده» در مصر، العربیه، 12/11/92، قابل دسترس در سایت:
http://farsi.alarabiya.net/fa/middle-east/2014/02/01
[1] رعب في أنقرة :3 قواعد عسكرية لـ «القاعدة» في تركيا، جریده الشروق التونسیه، 03 فيفري 2014،
http://www.alchourouk.com/36869/675/
[1] خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) به نقل از خبرگزاری براثا، قابل دسترس در سایت
http://www.ghatreh.com/news/nn18019489/
[1] http://www.moqavemat.ir/?a=content.id&id=78470
[1] وزير الأوقاف الفلسطيني: «أنصار بيت المقدس» صناعة «صهيونية»، جریده المصریون، علی الرابط التالی:
http://www.almasryalyoum.com/news/details/370233
[1] http://pulpit.alwatanvoice.com/articles/
[1] http://www.inn.ir/NSite/FullStory/News197237
[1] http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13921108001729#
[1]شبکه العالم چهار شنبه 9 بهمن 1392 اشتباه گروه تروریستی در تاریخ ترور مسئول مصری!
http://fa.alalam.ir/news/1560468#sthash.TsteU25d.dpuf
[1] واحد مرکزی خبر، قابل دسترس در
http://www.iribnews.ir/NewsBody.aspx?ID=36108
[1] أنصار بيت المقدس تعلن مسئوليتها عن محاولة اغتيال وزير الداخلية، جریده ماشی علی الرابط التالی:
http://www6.mashy.com/news/egypt/titles
[1] لینک فیلم چگونگی ترور مبروک
http://www.alnaharegypt.com/t~160746
[1] أنصار بيت المقدس تعلن مسئوليتها عن اغتيال المقدم محمد مبروك
http://www.mepanorama.com/377597/%D
[1] من هي منظمة "انصار بيت المقدس " المتهم الاول بالتفجيرات في مصر
http://www.s2nn.com/index.php/%D8
[1] http://www.tasnimnews.com/Home/Single/263272
[1] http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13921108001706#sthUhk.
[1]مواجهه:http://mowajha.com/%D8
[1] http://www.irna.ir/fa/News/810122345
[1] http://dostorasly.com/news/view.aspx?cdate=15022014&id=ac81e2a0-bd03-4162-89dd-bf7bf23d80f1
[1] تهدید «انصار بیت المقدس» به افزایش عملیاتها علیه مقرهای امنیتی و نظامی مصر، خبرگزاری تسنیم، 10/11/92
http://www.tasnimnews.com/Home/Single/264441